A Haber muhabiri Hatice Kübra Bal'ın sorularını yanıtlayan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Saeid Hatipzade,İsrail ve ABD'nin saldırılarını "uluslararası hukukun ağır ihlali" olarak nitelendirirken Tahran'ın nükleer program hakkından vazgeçmeyeceğini söyledi.
Nükleer müzakereler konusunda Türkiye'nin rolüne dikkat çeken Hatipzade, Türkiye'yi "güvenilir bir ev sahibi" olarak tanımladı ve E3 ülkeleriyle görüşmelerin süreceğini belirtti.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Saeid Hatipzade'nin açıklamaları:
İstanbul'daydık ve sanırım samimi ve dostane görüşmeler yaptık. Aynı zamanda karşılıklı kaygı ve ilgi duyduğumuz konular hakkında çok doğrudan görüşmeler yaptığımızı söyleyebilirim. Türkiye hükümetine, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, Dışişleri Bakanı'na ve ikili ilişkilerimize ne derece önem verdiğimizi gösteren bu toplantının düzenlenmesinde emeği geçenlere teşekkür ederim. Aynı zamanda Türkiye'yi bu tür önemli görüşmeler için ne kadar uygun bir yer olarak gördüğümüzü de gösteriyor. Tabii ki devam etmeye karar verdik. Muhtemelen bildiğiniz gibi İran'ın nükleer anlaşması olarak bilinen JCPOA (Joint Comprehensive Plan of Action), ABD'nin JCPOA'dan çekilmesinin ardından uzun yıllardır baskı altında olan bir anlaşmadır. Biliyorsunuz ki İran, KOEP'ten çekilmemesi halinde bunu yapacaklarına dair söz veren Avrupalıların olası tazminatı karşılığında bir yıllık stratejik sabır gösterdi. Biz de bu stratejik sabrı uygulamaya karar verdik. Ne yazık ki Avrupalılar anlamlı bir şey yapamadılar. Aslında ABD'nin KOEP'ten yasadışı bir şekilde tek taraflı olarak çekilmesini telafi etmek için yeterli iradeye sahip değillerdi. Daha sonra İran elbette JCPOA kapsamındaki taahhütlerini azaltarak bir denge kurmaya karar verdi. Şimdi bu görüşmeler devam edecek. Devam etmeye karar verdik ve bunu yapacağız. Ancak kimsenin bunu suiistimal etmemesi ve dış politika alet çantasında bir araç olarak kullanmaması için dikkatli ve uyanık olmalıyız. Avrupalıların, eğer amaç iki taraf arasında anlamlı bir anlayışa ulaşmaksa, her şeyin mümkün olduğunu anlamalarını umuyoruz.
Bu tur görüşmeleri Türkiye'de yapmaya karar vermiş olmamız bile Türkiye'nin ne derece güvenilecek bir yer olduğunu düşündüğümüzü ve dost ülke Türkiye'nin ve Türkiye hükümetinin bunu organize edebileceğini ve bu önemli görüşmelere ev sahipliği yapabileceğini gösteriyor. Gelecekte ihtiyaç duyulması halinde Türkiye'nin bu tür önemli görüşmelere ev sahipliği yapacağına güvenebileceğimizi düşünüyoruz.
İsrail ülkemize karşı bir saldırı başlattı. Ülkem saldırı altındaydı ama sadece İsrail tarafından değil. İsrailliler ve Amerikalılar tarafından çok koordineli bir saldırı ve saldırganlıktı. Aslında İsrail İran'ı terörize etmeye başladığında biz müzakerelerin ortasındaydık ve görevde olmayan komutanlarımıza gece yarısı, aileleriyle birlikteyken suikast düzenlediler. Hatta bu komutanların komşularını ve yaşadıkları yerleri de hedef aldılar. Yani asıl amaç sadece bahsettiğiniz nükleer tesisler değildi, aynı zamanda üst düzey komutanlarımıza da suikast düzenlemek istediler. Elbette nükleer tesislere saldırmak uluslararası hukukun ağır bir ihlalidir, belki de uluslararası hukukun en kötü ihlalidir çünkü tüm nükleer tesislerimiz BM güvencesi ve UAEA'nın sürekli denetimi altındaydı. Hepsi ilan edilmiş tesislerdi ve yerlerinde duruyorlardı.
Makineler orada kuruluydu ve gerçekten çalışıyorlardı. Dolayısıyla Amerikalılar ve İsrail'in yaptığı şey uluslararası hukukun ağır bir ihlalidir ve sorumlu uluslararası makamlar tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir. İran bu konuyu kesinlikle takip edecektir. Ancak önemli olan İran'ın barışçıl nükleer haklarını savunmaya hazır olmasıdır. İran kaynaklarının ve enerjisinin büyük bir kısmını bu barışçıl programa ayırmıştır ve İran'ı bundan mahrum bırakamazlar. Dolayısıyla, nükleer sahalarımıza ve tesislerimize saldırmış olsalar da, İran'ın barışçıl nükleer faaliyetlere yönelik iradesini ortadan kaldıramadılar ve bu irade sonsuza kadar devam edecektir.