Vahid Purtajrişi: Geçen sene boyunca ABD’de Donald Trump gibi popülist bir politikacının başkanlığa seçilmesi ve Türkiye’de Recep Tayyip Erdoğan’a karşı beraberinde getirdiği tüm soru işaretleriyle birlikte başarısız bir darbenin ortaya çıkışı gibi farklı politik olaylara şahit olduk. Bu tür olaylar en azından Sovyetler Birliği’nin 1990’daki çöküşünden beri uluslararası siyaset alanında karşılaştığımız en şaşırtıcı vakalar arasında yer alıyor.
Bunlara ilişkin Mehr Haber Ajansı, ABD’nin Georgetown Öğretim Üyesi olan İranlı-ABD’li düşünür Prof. Şirin Hunter ile bir röportaj gerçekleştirdi:
-İran’da macera dolu bir seneyi geride bıraktığımıza göre, sizce bu yıldaki en önemli küresel olay hangisiydi?
Hiç şüphesiz Donald Trump’ın ABD’de başkanlığa seçilmesi geçen yılın en önemli olayıydı. Trump’ın seçim kampanyaları süresince dile getirdiği vaatlarına uyması suretinde, küresel siyaset sahasında büyük değişikliklere tanık olma şansımız olacaktır. Bunların en önemlisi de Batı’nın ABD ve Avrupa olarak ikiye ayrılmasıdır. Batı eksenindeki bu kopukluk, uluslararası arenada daha fazla rekabete sebep olsa bile genel olarak Batı’nın lehine olmayacaktır.
-Ortadoğu’daki en önemli gelişme neydi ve nedenleri ne?
Ortadoğu’daki en önemli gelişme de Türkiye’de gerçekleşen darbeydi. Zira bu başarısız darbe, Türkiye’nin diktatör bir düzene dönüşmesini hızlandırdı. Bu olaya başka bir açıdan yaklaşmak istersek şu kanaate işaret etmemiz gerekiyor ki, günümüzde Türkiye’nin bölgesel krizlere daha derinden karıştığı için bu ülkedeki iç gelişmeler Ortadoğu’daki olaylar üzerinde olumlu veya olumsuz etkiler bırakacaktır.
-Peki bunların yanında Avrupa’daki en önemli olay neydi ve neden?
Avrupa’daki en önemli olay ise “Brexit”ti, Çünkü AB’nin bir birlik olarak bekasını sorgu altına almayı başardı. “Brexit” sonrası Avrupa Birliği büyük bir kopuklukla karşı karşıya gelerek, bazı üyelerinin daha yakın işbirliği yapmaya çalıştığına şahit olurken, bazı diğer ülkelerin de gümrük birliği teşkilatı gibi birçok alanda bağımsız hareket etmelerine tanıklık yaptı.
-Asya’nın en önemli gelişmesi neydi ve bunun nedeni ne?
Asya’daki en önemli gelişme Çin’in güçlenerek Güney Çin Denizi’nde rekabete hazır olmasıydı. Bu olay da Doğu Asya ve ABD’de göz ardı edilemeyecek kaygıların ortaya çıkışına zemin hazırlamıştır.
-Son olarak Amerika’daki en önemli olay neydi?
Amerika’nın en önemli olayı Donald Trump’ın seçilmesiydi. Daha önce değindiğim gibi, Trump verdiği vaatları uygulamaya sokarsa bu ülkeyle Amerika kıtasının kuzey ve merkezi bölgeleri arasında büyük bir krizin yaşanmasına neden olacaktır. Bu olayın siyasi ve ekonomik sonuçları ise en çok Meksika’yı etkileyecektir.