Son günlerde Ankara-Berlin gerilimi yeniden tırmanmaya devam ediyor. Bundan önce Cumhurbaşkanı Erdoğan Almanya’daki Türklerden gelecekteki seçimlerde bazı siyasal partilere oy vermemeleri istemişti. Bu durum da Almanyalı yetkililer tarafından tapkiyle karşılanmıştı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel birkaç gün önce televizyondaki ilk seçim kampanyasında Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerinin durdurulması kararını gündeme getirdi.
Merkel’in bu sözlerinden hemen bir gün sonra Bled Stratejik Forumu’nda konuşan AB dış ilişkiler sorumlusu Federica Mogherini ise Türkiye’yle önemli bir ortak olarak görüşmelerin devam edeceğini söyledi.
Durum böyle devam ederken 5 Eylül’de konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Merkel’in Sözcüsü seçimlerden önce Türkiye ile ilgili bir kararın alınmayacağını belirtti.
Mehr Haber Ajansı, Avrupa politikası üzerinde araştırmalar yapan Alfred von Oppenheim Merkezi’nin öğretim üyesi Dr. Cornelius Adebahr ile gerçekleştirdiği röportajda bu bağlamdaki sorunların cevabını aradı.
Merkel her zaman Türkiye ile görüşmelerin devam etmesi gerektiğini savunan politikacılar arasında yer alıyordu. Almanya Başbakanı neden bu defa Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerinin durdurulmasından bahsetti?
Almanya'da Sosyal Demokrat Parti'nin başbakan adayı olarak Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerini destekleyen Martin Schulz, Angela Merkel ile yaptığı televizyon düellosunda Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerini bir sonuca ulaştıracağını söyledi. Dolayısıyla Merkel de tartışma sırasında tavrını değiştirmeden hemen tepki gösterdi.
Angela Merkel’in sert yaklaşımından sadece iki gün sonra onun sözcüsünün açıklamaları, Merkel’in sözlerinden geri çekildiğini gösterebilir. Acaba Angela Merkel’in seçim kampanyalarından etkilenerek bu gibi sözleri dile getirdiği düşünebilir miyiz? Çünkü bazıları Türkiye ve Almanya arasındaki ilişkilerin geliştirileceğini düşünüyor.
Aslında çok az sayıda kişi Türkiye-Almanya ilişkilerinin arttırılacağına inanıyor. İki ülke arasında artan güvensizlik, Türkiye’de hapsedilen gazeteciler, Almanya’ya iltica başvusurunda bulunan Türk yetkililer, Türk kökenli Almanyalı politikacıların ölümle tehdit edilmesi ve çifte vatandaşların Türkiye’de yaşadığı sorunlar ve benzeri konuları dikkate aldığımızda yeni Almanya Başbakanı kim olursa olsun Ankara-Berlin ilişkilerinin geliştirilmesi ihtimali düşüktür.
Erdoğan’ın Almanya Türklerine oy çağrısı seçimlerin sonuçlarını etkileyebilir mi?
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Almanya’daki Türklere seçimlerde bazı partilere oy vermemeleri için çağrıda bulunması seçimlerin sonuçlarını büyük çapta etkilemeyecek. Fakat bu çağrı başka bir ülkenin içişlerine karşımanın benzeri görülmemiş bir örneğidir. Bu da aslında iki ülkenin birbirine yönelik güvensizliğini gösteriyor.
Her iki ülkenin de NATO üyeleri olduğunu dikkate alarak Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerinin durdurulmasına karşı tepkisi nasıl olacak? Sizce böylesi muhtemel bir kararın AB ve Almanya tarafından alınması AB’nin enerji güvenliği ve genel olarak güvenliğini tehdit edebilir mi?
AB’nin Türkiye üyelik müzakerelerini resmen durdurması muhtemel değil. Çünkü AB üyesi olmak isteyen ülke Türkiye’dir. Eğer Türkiye demokrasi ve hukukun üstünlüğü konusunda aynı yaklaşımı sürdürüyorsa gelecekte müzakereler de ileriye götürülmeyecek. Bununla birlikte ekonomik ilişkilerin ve özellikle de enerji ticaretinin doğrudan bu karardan etkilenmeyeceği belirtiliyor.
Almanya, Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerini durdurmak isterse diğer AB ülkeleri bunu takip edecek mi?
Almanya tek başına müzakereleri durduramaz. Bu konu Avrupa Birliği'nin 28. üyesinin oy kullanmasını gerektirecek. Tabii ki bu olayın gerçekleşmesi de mevcut şartlarda mümkün değil. Türkiye tek taraflı olarak müzakerelere son verebilir. Fakat bunun ihtimali yüksek değildir. Çünkü Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu fırsatı kaçırdığı için eleştirilmesine yol açacak. Öten yandan Erdoğan da Avrupa’yı eleştirmek için bir gerekçe bulamayacak.
Muhabir:
Peyman Yazdani