Yenişafak muhabiri M. Şakir Saraç'ın kaleme aldığı bir yazıya göre, S-400 alımını bahane ederek Türkiye’yi ortağı olduğu F-35 projesinden dışlamaya çalışan ABD çok kritik bir adım daha attı. Washington yönetimi, Arizona’daki Luke Air ve Florida’daki Eglin Hava Üslerinde geçtiğimiz temmuz ayından beri F-35 eğitimi almakta olan savaş pilotlarının 31 Temmuz’a kadar ABD’yi terk etmesini istedi. Bu tarihten itibaren hiçbir Türk pilotu Amerika’daki üslere sokulmayacak. İngiliz basınına konuşan Pentagon kaynakları, F-35 eğitimi için Türkiye’den gönderilmesi planlanan yeni pilotlara da yasak koydu. Foreign Policy’ye bilgi veren yetkililere göre ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’a 6 Haziran tarihli bir mektup göndererek ‘deport’ kararını resmiyete döktü. Türkiye’nin F-35 projesinden çıkarılacağını, uçağa parça üreten Türk şirketlerin alternatiflerinin bulunacağını bildiren Shanahan, bunun yanında Müşterek Savaş Uçağı (JSF) üretim ağında yer alan ülke temsilcileriyle 12 Haziran’da yapılması planlanan toplantıya da Türkiye’nin davet edilmeyeceğini bildirdi. İddiaya göre bunun üzerine Akar-Shanahan ikilisi konuyu telefonda da görüştü.
İlişki tamamen bitiyor
Ankara’nın Moskova’dan teslim alacağı S-400 hava savunma sistemlerinin F-35 savaş uçaklarıyla bir arada konuşlanamayacağını, bunun olması halinde uçaklara ait ‘sırların’ çalınacağını savunan ABD, iki yılı aşkın bir süredir şantaj yüklü mesajlarla Türkiye’yi tehdit ediyordu. ABD Temsilciler Meclisi, S-400’leri teslim alması halinde Türkiye’nin askeri ve ekonomik yaptırımlara maruz bırakılmasına yönelik yasa tasarısını geçtiğimiz ay kabul etmiş, hemen ardından Pentagon’un Ankara’ya Rus füzelerinden vazgeçmesi için 7 Haziran’a kadar süre verdiği iddia edilmişti. Hatta bu adımlara bir de ‘Türk pilotlara verilen eğitimin durdurulmasının tasarlandığı’ mesajı eklenmişti. Rusya ile yapılan anlaşma konusunda Ankara’nın geri adım atmaması üzerine Pentagon, aldığı son kararla ilişkileri tamamen koparacağının sinyalini net olarak vermiş oldu.
Şimdi ne olacak?
TSK pilotlarını ‘ülkeden kovma’ anlamına gelen bu düşmanca adım sonrası Ankara’nın okyanus ötesindeki personelini vakit kaybetmeksizin geri çağırması bekleniyor. Arizona ve Florida’da 6’sı pilot, diğerleri teknisyen olmak üzere 42 asker bulunuyor. Türkiye, şimdiye dek 4 adet F-35 uçağını ‘kağıt üstünde’ teslim almıştı. S-400 şantajı ve yaptırımlar olmasaydı, üretim bandından çıkacak 5 ve 6. uçakların Malatya’da hazırlanan F-35 üssüne getirilmesi planlanıyordu. Eğitimleri sonlandırma ve yeni pilot kabul etmeme kararına ilişkin Reuters’a bilgi veren ABD’liler, skandal şantaja ilişkin ‘açık kapı’ bırakmayı da ihmal etmedi. Buna göre eğer Türkiye, Rusya’dan S-400 alım kararından vazgeçerse F-35 süreci kaldığı yerden devam edebilir. Ankara’nın S-400 konusunda geri adım atması beklenmiyor. Türk savunma şirketlerini projeden tamamen dışlayacak ABD’nin bu açığı nasıl kapatacağı ve Türkiye’nin almayı planladığı 9 milyar dolar değerindeki 100 adet F-35’in hangi ülkelere satılacağı merak konusu.