Rüya Fereyduni - Ham petrol rezervleri bakımından dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahip ülkelerinden Venezuela, son yıllarda ülkedeki petrol rafinerileri ABD’nin yaptırımları nedeniyle sıkıntı yaşıyor.
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun rafinerilerin çalışamaması nedeniyle ülkedeki benzin sıkıntısını önlemek için İran'dan yardım istemesi üzerine akaryakıt taşıyan 5 tanker Venezeula'ya gönderilmişti.
Bu arada ABD de yaptırım uyguladığı Venezuela ile İran arasındaki ticareti engelleme çabasındadır. İran ve Venezuela, ABD’nin müdahale edebileceği iddialarına rağmen ortak çalışmayı sürdürüyor.
ABD, Venezuela'ya akaryakıt taşıyan İran'a ait 5 petrol tankerini taciz etmekle tehdit etmişti, İran ise buna sert bir şekilde karşılık vereceğini açıklamıştı.
Şimdiye kadar İran'a ait 3 petrol tankeri Venezuela'ya ulaştı. Kalan 2 tankerin de 1 Hizaran'a kadar ülkenin kara sularına girmesi bekleniyor.
Türk Gazeteci-Yazar Mehmet Ali Güller Mehr Haber Ajansı'na verdiği bir röportajda bu konuyu değerlendirdi:
İşte Güller'in Mehr'in sorularına verdiği yanıtlar:
1 - Bilindiği üzere ABD’nin tehditlerine rağmen İran’a ait petrol tankerleri Venezuela’ya ulaşıyor. Sizce ABD’nin bu tehditlerinin yasal bir temeli var mıydı?
ABD’nin İran tankerlerinin Venezuela’ya gidişini tehdit etmesinin hiçbir yasal temeli yok, olamaz da… Tersine ABD’nin tehdidi yasadışıdır; uluslararası hukuka ve devletlerarası ilişkilere aykırıdır.
ABD hem Venezuela’ya hem de İran’a ambargo uyguluyor. Her iki ülkenin halkının malı olan petrollerin satışını engellemeye çalışıyor. Asıl yasadışılık budur.
2 - Size göre ABD neden bu tankerlere yönelik tehditlerini gerçekleştiremedi?
ABD tehditlerini gerçekleştiremedi çünkü karşılığında Fars Körfezi'nde kendi gemileri açısından da benzer sıkıntıların yaşanacağını öngördü. O durumda da savaşı göz alması gerekecekti.
Ancak ABD’nin bir savaş göze alacak durumu yok; ekonomisi geriliyor, hegemonik gücü inişte, müttefik cephe oluşturabilme kabiliyeti zayıflıyor…
Sadece askeri üstünlüğe dayanarak girişilecek bir savaş kazanılır ama zafer getirmez.
3 - İran'a ait petrol tankerleri denizde binlerce kilomtrelik bir mesafeyi katedip Venezuela'ya gidiyor. Bazı uzmanlara göre, İran böylece dünyaya özellikle de ABD'ye önemli mesajlar vermek istiyor. Siz bu konuda ne dersiniz?
İran’ın Venezuela’ya, ABD yakınlarına gemi yollaması, üstelik bunu ABD tehdidine rağmen yapması, kuşkusuz bir güç gösterisi. İran ABD’ye “dünya jandarmalığını kabul etmiyorum” diyor özetle…
Öte yandan ABD ambargosu altındaki iki ülkenin, Venezuela ve İran’ın dayanışması da dünyaya, özellikle gelişmekte olan dünya ülkelerine önemli mesajlar içeriyor. Yan yana gelerek ABD emperyalizminin tehditlerine göğüs gerilebileceği gösterilmiş oluyor. ABD emperyalizminin “tek dişi kalmış canavar” olduğu gösterilmiş oluyor.
Sosyalist Cumhuriyet olan Venezuela ile İslam Cumhuriyeti olan İran’ın “anti-emperyalist” perspektifte işbirliği yapmasının getirisi dünyaya gösterilmiş oluyor.