Bugün 8 Mehr tarihi İran’ın resmi takviminde "Mevlana'yı anma günü" olarak kayıtlı. Dünyaca ünlü şair ve mutasavvıfı anmak için İran'da birçok anma ve etkinlik düzenleniyor.
Mevlana'nın Kısaca Hayatı
Büyük Müslüman şair, fakih, âlim, ilahiyatçı ve Sufi mutasavvıfı olan Mevlana Muhammed Celâleddîn 30 Eylül 1207 yılında Belh kentinde doğdu.
Mevlana'nın babası Belh şehrinin ileri gelenlerinden olup, sağlığında "Bilginlerin Sultânı" ünvanını almış olan Hüseyin Hatibi oğlu Bahâeddin Veled'tir. Annesi ise Belh Emiri Rükneddin'in kızı Mümine Hatun'dur.
Fars kökenli olan Mevlana'nın asıl ismi “Muhammed bin Hüseyn Hüseyni Hatibi Bakri Belhi”dir.
Hüdâvendigâr, Hünkâr, Hazret-i Mevlânâ, Mevlevî, Şeyh, Mollâ-yı Rûmî, Rûmî ve Hazret-i Pîr lakap ve unvanları da Mevlânâ için kullanılmıştır.
Eserlerini çoğunlukla Farsça kaleme alan Mevlanamşiirlerinde ‘Hamuş’ mahlasını kullanmıştır.
Mevlana’nın manevi mirası İranlılar, Tacikler, Türkler, Rumlar, Peştunlar, Orta Asyalı Müslümanlar ve Güney Asyalı Müslümanlar tarafından benimsenerek yedi yüzyılı aşkın bir süredir takdirle karşılandı. Farsça şiirleri dünya çapında onlarca dile birçok kez çevrildi.
Mevlana, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat’ın daveti üzerine Konya’ya yerleşmiştir. Hayatında önemli yere sahip olan Şemsi Tebrizi’den aldığı tasavvuf dersleri ile olgunluğa ulaşmıştır. Kendisi için dönüm noktası olmuştur. Mesnevi ve Fihi Ma Fih adlı eserleri kaleme almıştır. Tasavvuf geleneğinin önemli ismi olarak çevresindekilere ders vermiştir. Tasavvuf Pirlerinden biri olarak felsefi düşüncesi ve ahlakını herkes örnek almıştır. Öğrencisi olmak isteyenler uzak ülkelerden yanına gelmiştir. Aldıkları tasavvuf dersleri ile alim insanlar yetişmiştir.
Dünya edebiyatının da önde gelen şairlerinden olan Mevlana, tasavvuf düşüncesini halk zevkine uygun şekilde hikayeler yardımı ile anlatmıştır. Eserlerinde ilahi aşkı dile getirerek insanlara öğütler vermiştir.
Mevlana, 17 Aralık 1273 tarihinde vefat etmiştir. Kabri Konya şehrinin Mevlana dergahı ile külliyesi içinde bulunmaktadır. Günümüzde müze olarak herkese açıktır.
Hz. Mevlana'nın ölüm yıldönümü nedeniyle her yıl Konya'da 7-17 Aralık tarihleri arasında 'Hz Mevlana'nın Uluslararası Vuslat Yıldönümü Anma Törenleri' düzenleniyor.
Mevlana Celaleddin Rumi’nin Eserleri
- Mesnevi
- Divan-ı Kebir
- Fih-i Ma Fih
- Mektubat
- Mecalis-i Seb’a
Sema Ayini
Sema Hz. Mevlana (1207-1273) ilhamıyla yaratılmış ve geliştirilmiş dünyanın en mistik dansı olarak bilinir. Mevlana’ya da Şems-i Tebrizi öğretmiştir. Aslında daha derin bakıldığında Mevlevi dervişlerinin zikir ayinidir. Ney gibi çalgıları eşliğinde, kollarını iki yana açıp, sağ avucunu gökyüzüne, sol avucunu yeryüzüne döndürerek Hakk’tan alıp halka dağıtarak yaptıkları ayin olarak özetlenebilir. Burada musiki meditasyona yardımcı olan bir enstrümandır. Görünen ve görünmeyen yönleri vardır semanın. Öncesinde Mesnevi okunur, sonra namaz kılınır ve zikir yapılır.