11 Eylül saldırısının üzerinden 20 yıl geçiyor. O zamandan bu yana bu saldırının belirsizlikleri ve Amerikan politikacılarının bu olayda parmağı olduğuna dair çok sayıda güvenlik raporu, makale ve yazı yayınlanmıştır.
11 Eylül olayı, Amerikalıların Batı Asya'nın kontrolünü ele geçirebilmek amacıyla Afganistan'ı işgal etmek için bir bahaneydi.
Asıl soru şu ki, ABD’liler bu şüpheli olaylardan 20 yıl sonra neden 1 trilyon dolar maliyetle Afganistan’dan çekildi.
ABD'nin Georgetown Üniversitesi’nin öğretim üyesi Prof. Şirin Hunter Mehr Haber Ajansı’na verdiği demeçte, ABD’lileri Afganistan’daki yenilgisinin birçok nedeni olduğunu belirterek, onların Afganistan’da ulus inşası gibi hedeflerinde başarısız kaldığını söyledi.
- ABD, ulus inşası projesi ve terörizmle mücadele bahanesiyle 20 yıl boyunca Afganistan’da bulundu. Çoğu uzmanlar ABD’nin Afganistan’daki hedeflerinde ulaşamadığını söylüyor. Sizce ABD’nin yenilgisinin sebebi nedir?
ABD bazı hedeflerine ulaştı. Örneğin, modern eğitim Afganistan'da gelişmiştir ve kadınlar bu ülkede ilerlemiştir. Ancak bunlara rağmen ABD, ulus inşası gibi hedeflerde başarısız oldu.
ABD’nin başarısızlığının bir nedeni Afganistan’daki etnik ve mezhepsel bölünmelerdir. Afgan liderler arasındaki anlaşmazlıklar ve Kabil hükümetindeki yaygın yolsuzluk bu başarısızlığın diğer nedenidir.
- ABD’nin Afganistan'dan aceleyle ve sorumsuzca çekilmesi, bu ülkenin müttefikleri ve ortaklarının eleştirileriyle karşılaştı. Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsuzu?
Amerika'nın müttefikleri, özellikle Avrupalılar, güvenliklerini korumak için uzun süre ABD’ye bağlıydı. Bu ülkeler aynı zamanda ABD'yi şiddetle eleştiriyor. Bu ülkeler, aslında ABD'nin artık onların güvenlik yüklerini taşımaya istekli olmayacağından endişeli oldukları için Wshington’u eleştiriyorlar.
Açıkçası, Taliban'ın Afganistan'da iktidara gelmesi, ABD'nin uluslararası yerine bir darbedir. Ancak Amerikalıların hem kendi ülkelerinde hem de uluslararası düzeyde başka öncelikleri var ve Afganistan'da kalmak artık onlar için geçerli bir seçenek değildi.
- ABD’nin çekilmesinin ardından Washington’un Afganistan ordusuna verdiği silahlar Taliban’a kaldı. Sizce bu konu bölge için nasıl sonuçlara neden olabilir?
Bu, Taliban'ın Afganistan'ın komşularına karşı nasıl bir politika benimseyeceğine bağlıdır. Komşuları karşısında barışçıl bir şekilde karar verirlerse bunun çok zararlı sonuçları olmaz. Ancak düşmanca bir tutum sergilerse bu durumda çatışma olasılığı artar.
Muhabir: Zehra MİRZAFERCUYAN