Kamerî takvimin dokuzuncu ayı olan Ramazan, Şâban ayından sonra Şevval ayından önce gelir.İslam dininin inancına göre Peygamberimiz Hz. Muhammed'e (s.a.v) Kur'an-ı Kerim ayetlerinin inmeye başladığı, aynı zamanda Müslümanlarca oruç tutulmaya başlanılan aydır.
Ramazan kelimesinin kökeni ile ilgili farklı görüşler olsa da “çok sıcak gün, kızgın güneşin kum ve taşları ısıtması” anlamlarına gelen “ramad” kökünden ya da “güneşin ısısı nedeniyle çok kızmış yer” anlamına gelen “ramdâ” kökünden türediği düşünülmektedir.
Her yıl Ramazan ayında dünyanın dört bir köşesinde farklı kültürlere sahip, farklı ekonomik koşullarda yaşayan milyarlarca Müslüman gün doğumundan gün batımına kadar birlikte oruç tutuyor, birlikte namaz kılıyor, dualar ediyor, paylaşmanın ve dayanışmanın güzelliğini yaşıyor ve birlikte bayram yapıyor.
Bu kutsal ayı diğerlerinden ayıran, bereketin, sabrın, rahmet ve ibadetin ayı olarak kabul edilen Ramazan ayını özel ve mübarek kılan özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz:
-Kur’ân-ı Kerim bu ayda indirilmeye başlanmıştır.
-Bin aydan daha hayırlı olarak kabul edilen Kadir Gecesi bu ayın içindedir.
-Oruç İslam’ın beş temel şartından birisidir ve Ramazan ayında tutulur.
-Bu kutsal ayda yapılan tüm ibadetler; cimriliği cömertlikle, öfkeyi sabırla, intikamı sevgiyle ve savaşı barışla değiştirmeye çalışan pozitif bir ahlaki ve sosyal değişimin kapısını açar.
-Hz. Muhammed’in de kıldığı ve sünnet olan teravih namazı bu ay kılınır.
-Ramazan fiziksel ve zihinsel olduğu kadar maddi yanı da bulunan bir ibadettir. İhtiyacı olanlara destek olmak amacıyla verilen fitre (fıtır sadakası), bayram gelmeden önce ihtiyaç sahiplerine ulaştırılır.
-Ramazan Kur’ân-ı Kerim’in ayıdır, bu nedenle daha çok okunur ve tefekkür edilir.
İftar Yemeği
Kur'an-ı Kerim'in ilan edildiği ay olan Ramazan akşamları her zaman mutlu anlarla doludur. Nerede olursak olalım akşam olunca oruçlu aileler birkaç saat oruç tuttuklarından sonra iftar masasına oturarak, ezan olduktan sonra beraberce oruçlarını açar.
İftar oruç tutan Müslümanların Ramazan ayı boyunca her gün güneş batımına denk gelen saatte oruçlarını açtıkları, tutamayanların da onlara eşlik ettikleri yemek vakitleridir. Fatr 'yarmak, kesmek; yaratmak, icat etmek' kelimesi kökünden türeyen iftar, 'orucu açmak, oruçluya orucu açtırmak, başlanmış bulunan orucu bozmak veya hiç oruç tutmamak' gibi manalara gelir. İftar yemeği için özel yemekler hazırlanır.
Sahur
Oruç tutmak öncelikle sahura kalkmakla başlar. Sözlükte 'sabah olmadan önceki vakit, gecenin son üçte biri' anlamındaki seher kelimesiyle aynı kökten gelen sahur, oruç tutmaya hazırlık olmak üzere fecrin doğmasından önce yenen yemeği ifade eder.
Kadır Gecesi
İslam dünyasının en önemli gecelerinden birisi olan ve müslümanlarca ibadet ve dualarla eda edilen 'Kadir Gecesi' Kur'an-ı Kerim'in indirildiği ilan edildiği gecedir. Ramazan ayı içerisinde olması ve Kur'an-ı Kerim'in bu gece indirilmeye başlanmış olması geceyi daha da anlamlandırıyor.
Kur'an-ı Kerim'i tertil ile okumak
Doğa'nın bahar mevsiminde yeniden hayat bulduğu gibi Kur'an severler de mübarek Ramazan ayında Kur'an'a yakınlaşıyor. İran'da da mübarek Ramazan ayı boyunca farklı kesimlerden insanlar Kur'an-ı Kerim'i tertil ile okumak üzere bir araya gelir.
Ramazan Bayramı (Fıtır Bayramı)
Ramazan ayı boyunca tutulması farz kılınan otucun sonunu ifade eden Ramazan bayramı, İran'da Şevval ayının ilk günüde kutlanan dini bayramdır. Bu bayram Türkiye'de Şevval ayının ilk üç gününde kutlanır.
Ramazan bayramında insanlar bir araya toplanıp Fıtır namazı kılırlar. Tatlılar ve şekerler ikram edilir. Gençler yaşlı bireyleri ziyaret eder. Büyüklerin elleri öpülür ve ayrıca küs olan insanlar da birbirleriyle barışır.
Mübarek Ramazan ayının gelenekleri İran halkının kültüründe en önemli konulardan biridir. Her kentin kendine özgü bir geleneği var ve insanlar dini görevlerini yerine getirmenin yanı sıra bölgelerinin özel geleneklerini de yerine getiriyorlar. Bazı şehirlerde de halk hala eski Ramazan geleneklerini sürdürmeye devam ediyor.