Kuzey Darfur’un başkentinin düşmesiyle birlikte Mısır, güney sınırlarını bir savunma hattı olarak yeniden tanımlamaya başladı. Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) ile uzun süredir askeri iş birliği içinde olan Kahire, savaşın başından bu yana müttefikine çeşitli şekillerde destek veriyordu. Ancak HDK’nin Haziran ayında Mısır ve Libya sınır hattındaki üçlü çöl bölgesinin Sudan kısmını ele geçirmesi ve ardından El-Faşir’deki katliamlar, Mısır açısından dönüm noktası oldu.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi yönetimi, savaşın kendi sınırlarına taşma riskine karşı güvenlik stratejisini yeniden şekillendirerek askeri koordinasyonu diplomasiyle birleştiriyor.
Sudanlı diplomatik kaynaklara göre, El-Faşir’in kaybının ardından Sudan ordusu, Mısır ve Türkiye’den daha fazla askeri yardım bekliyor. Sudanlı analist Kholood Khair, “SAF, El-Faşir’in düşmesinden sonra Mısır ve Türkiye’nin kendisine silah sağlamasını bekliyor. Mısır özellikle güney sınırlarının güvenliğini önemsiyor ve HDK’nin bu yöndeki konuşlanmalarından endişeli” dedi.
Ortak komuta planı
Üst düzey bir Mısırlı askeri istihbarat yetkilisi, Middle East Eye’a yaptığı açıklamada, “Mısır ve Sudan orduları, HDK’yi caydırmak ve Sudan ya da Libya sınırlarından Mısır’a olası sızmaları önlemek için ortak bir komuta gücü oluşturma sürecinde” ifadelerini kullandı.
Kahire açısından durumun aciliyeti, Mısır Genelkurmay Başkanı Korgeneral Ahmed Fathi’nin 24 saat içinde hem Suudi Arabistan’a hem de Port Sudan’a yaptığı ziyaretlerle pekişti. Fathi, Riyad’da Suudi mevkidaşlarıyla askeri iş birliği komitesi toplantısına katılırken, Port Sudan’da ise sınır güvenliği konusunda operasyonel planlamayı koordine etti.
Aynı kaynak, bu ziyaretin ardından Kuzey Kordofan’da ortak bir operasyon merkezi ve yeni erken uyarı radar sistemleri kurulmasının kararlaştırıldığını belirtti. El-Faşir’in düşmesiyle eş zamanlı olarak HDK, Kuzey Kordofan’daki Bara kentini de ele geçirmişti.
Khair’e göre, “HDK’nin önümüzdeki aylarda Omdurman’a saldırı planı Mısır’ın savaşa daha doğrudan müdahil olmasına yol açabilir. Başkent hattı Mısır için her zaman kırmızı çizgi olmuştur.”
Kahire sahada güç gösteriyor
Mısır, Sudan ve Libya sınırlarında askerî yığınağını artırırken hava devriyelerini de sıklaştırdı. Mısır Hava Kuvvetleri’nin, HDK’nin mobil hava savunma sistemleri nedeniyle Sudan hava sahasına girmediği, yalnızca Mısır toprakları üzerinde keşif uçuşları yaptığı belirtiliyor.
Bir başka Mısırlı yetkili, “Mısır, General Abdulfettah el-Burhan komutasındaki Sudan ordusuna operasyonel rehberlik ve silah desteği sağladı. Ayrıca birlik konuşlandırmalarını HDK ile çatışmalara göre koordine ediyor” dedi.
Türkiye'nin desteği artıyor
Bölgedeki dikkat çekici gelişmelerden biri de Mısır ve Türkiye’nin Sudan konusunda doğrudan iş birliğine başlaması oldu. İki ülke, yıllardır süren rekabete rağmen HDK’nin ilerleyişine karşı Sudan ordusuna destek konusunda yakınlaşıyor.
Üst düzey bir Mısırlı güvenlik kaynağına göre, Kahire ile Ankara arasındaki koordinasyon, Sudan ordusunun HDK karşısındaki kayıplarını sınırlamak ve Darfur bölgesini istikrara kavuşturmak üzerine yoğunlaştı.
Konuyla doğrudan bilgisi olan bir Türk kaynak, “Zaten yeni sistemler göndermeyi planlıyorduk, ancak El-Faşir’de yaşanan katliamlar kararlılığımızı artırdı” dedi.
Türk kaynak, Türkiye’nin geçen yıldan bu yana Sudan ordusuna insansız hava araçları, hava-yer füzeleri ve komuta merkezleri sağladığını ve bu desteğin süreceğini belirtti. Türk drone operatörlerinin Sudan içinde aktif görev yaptığı da ifade edildi.
Ancak kaynak, Türkiye’nin hava savunma sistemleri konusunda sınırlı üretim kapasitesi nedeniyle bu tür ekipmanları gönderemediğini söyledi.
Yeni operasyon merkezi El-Obeyd’de
Mısır ve Sudan ordusu, HDK’nin eline geçen bölgelerde denetimi yeniden sağlamak ve stratejik kasabaları geri almak amacıyla Kuzey Kordofan’daki El-Ubeyd kentinde yeni bir ortak operasyon merkezi kuruyor.
Bir Mısırlı güvenlik yetkilisi, “Bu adım, Sudan ordusunun HDK tarafından son dönemde ele geçirilen bölgelerde yeniden varlık göstermesini ve genel bölgesel istikrarın sağlanmasını kolaylaştıracak” dedi.
Ortak operasyonlar, hem Sudan’ın toprak bütünlüğünü koruma hem de Mısır’ın güney sınırlarını güvenceye alma amacı taşıyor.
Sonuç olarak, El-Faşir’in düşmesi sadece Sudan ordusu için değil, Mısır ve Türkiye için de bölgesel dengeleri yeniden şekillendiren bir gelişme oldu. Kahire ile Ankara’nın askeri iş birliği, hem HDK’nin ilerleyişini durdurmayı hem de bölgedeki güç mücadelesinde yeni bir denge kurmayı hedefliyor.
WAJ