İslam Devrimi Lideri Ayetullah Hamenei, şiir ve edebiyat alanına aşina bir kişidir ve her zaman roman ve hikâye okumaya ilgi duymuştur. Dünyanın birçok saygın roman ve hikâyesini okumuş, bu ilgisi büyük yazarların edebi eserleriyle ve Doğu ile Batı milletlerinin tarih ve kültürüne dair metinlerle devam etmiştir. Hatta edebi kitaplar ve şiirler üzerine eleştirilerde de bulunmaktadır.
Ayetullah Hamenei, araştırma ve yazı çalışmalarına talebelik döneminde başlamış, hocalarının derslerini not almış ve devrimden önce birkaç eserin çeviri ve telifiyle de ilgilenmiştir.
Devrim Lideri Ayetullah Hamanei’nin kaleme aldığı eserler:
Kanlı Kalbin Lâl Oluşu
Bu eser, Dr. Muhammed Ali Azarşeb tarafından derlenmiş olup, Ayetullah Hamanei’nin hapis ve sürgün dönemindeki hatıralarını içeren "İnne me’a’s-sabri nasrâ" adlı kitabın Farsçaya tercümesidir. Kitap, 2020 yılında İslami İnkılap Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
Soru ve Cevap
Bu kitap, gençler ve üniversite öğrencilerinin farklı vesilelerle Ayetullah Hamanei’ye yönelttiği sorulara verdikleri cevapların derlenmiş hâlidir. Cevaplar, sekiz ana başlık altında düzenlenmiştir. Eserin ilk baskısı 2001 yılında Kadr-ı Velayet Kültür Enstitüsü tarafından yayımlanmıştır.
Cihad-ı Tebyîn (Aydınlatma Cihadı)
Bu kitap, Cihad-ı Tebyîn konusunun önemi ve gereklilikleri üzerine Ayetullah Hamanei’nin söylevlerinden oluşmaktadır. Hüccetü’l-İslam Said Sulh Mirzayi tarafından derlenmiş ve İslami İnkılap Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
Şerefli Bir Ölüm
“Şerefli Bir Ölüm” adlı eser, Ayetullah Hamanei’nin şehitlik ve şehitler konusundaki söylev ve rehberliklerinden derlenmiştir. Kitapta devlet görevlilerine, şehit ailelerine ve farklı toplum kesimlerine yönelik nasihatler yer almaktadır.
Velâyet Hadisi
Bu çok ciltli eser, Ayetullah Hamanei’nin konuşmaları ve yazılarının bir derlemesidir. Dört dönemi kapsar:
1. Devrim öncesi (1979 öncesi)
2. Devrim sonrası–Cumhurbaşkanlığı öncesi
3. Cumhurbaşkanlığı dönemi (1981–1989)
4. Liderlik dönemi
Şehadet Kokusu
Bu eser, 1982–2000 yılları arasında şehit aileleriyle yapılan görüşmelerdeki kısa mesaj ve söylevlerden oluşmaktadır. Kitap, Nashr Şehid yayınevi tarafından 2001 yılında basılmıştır.
Havza ve Ruhaniyet
Ayetullah Hamanei’nin ilim havzalarının önemi, yapısı ve toplumsal rolü hakkında yaptığı konuşmaların derlemesidir. Eser, Said Sulh Mirzayi tarafından toplanmış ve İslamî İnkılâp Belgeleri Yayın Merkezi tarafından yayımlanmıştır.
Derim Lideri’nin Sanat Görüşü
Bu kitap, Ayetullah Hamanei’nin sanatla ilgili söylev, mesaj ve görüşlerinden seçmeler içerir. Giriş kısmında sanatın önemi ve biçimleri anlatılır; ardından şiir, tiyatro, müzik, mersiye gibi farklı sanat dalları ele alınır.
Yöneticilerin Aydınlık Yolu
1993–2016 yılları arasında Ramazan aylarında, Ayetullah Hamanei’nin hükümet yetkilileriyle yaptığı görüşmelerde ‘Nehcü’l-Belâğa’dan bölümler üzerinden verdiği söylevler bu kitapta yer alır.
Amel, Cihad ve Şehadet Adamı: Dr. Mustafa Çemran
1981’de Dr. Mustafa Çemran’ın şehadetinin kırkıncı günü münasebetiyle Ayetullah Hamanei tarafından yapılan konuşmanın metnidir. İslam Cumhuriyet Partisi Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
Ayetullah Hamanei Perspektifinden Filistin
1979–2011 yılları arasında Filistin konusundaki söylev ve imamet hutbelerinden oluşan bir derlemedir. Said Sulh Mirzayi tarafından derlenmiş ve Ayetullah Hamanei’nin eserlerini koruma ofisi tarafından 2011 yılında yayımlanmıştır.
Peygamberlerin Hareketlerinde ve İslam Devrimi’nde Muhalif Gruplar
3 Ocak 1980’de İran Üniversitesi’nde “Peygamberlerin hareketlerinde ve İslam Devrimi'nde muhalif gruplar” başlığıyla yapılan konuşmanın metnini içeren broşürdür.
Birlik ve Partileşme Üzerine Söylev
15 Haziran 1979’da Ahvaz’da İslami Dernekler, ardından Tahran’da İslam Cumhuriyet Partisi’nde verilen iki konuşmanın metnidir.
İslam’ı Doğru Anlamak
Haziran 1979’da Ahvaz’daki gençlerle yapılan söylevlerin metnidir. Kitap, Devrim tarihinden kesitler, Bazergân’ın geçici hükümeti, Mucâhidîn-i Halk örgütü, Ferqan grubu ve Marksist şüpheler gibi konuları içerir. 1981 yılında yayımlanmıştır.
Düşmanı Tanımak
Ayetullah Hamanei’ye göre düşmanı tanıma ve ona karşı yöntemleri değerlendiren, on dört bölümden oluşan bir eserdir.
Yeni Dönem Âlem
Bu çalışma, ‘İslam Devrimi ve modern Batı’ ve ‘Eleştirel Batı ve modernite analizi’ olmak üzere iki ana bölümden oluşu.
Devrimin Batı-modernite eleştirisi bu kitapta sunulmuştur.
Direniş Düşüncesi
Ana tema olarak tehditlere karşı direniş; ilkeler, inançlar, temeller, direnişin önemi ve alanları üzerine Ayetullah Hamanei’nin tüm söylevlerini içerir.