Çin ve Rusya Dışişleri bakanlığı Avrupa'nın İran'a yaptırımları geri getirecek olan Tekik Mekanizması'nın uygulamaya sokma kararını kınadı.
Çin Dışişleri Bakanlığı açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
İran'ın nükleer meselesi kritik bir aşamada ve görüşmeler ve müzakereler yeniden başlatılmalı.
İran'ın nükleer meselesini doğru yola sokmak için barış ve diyaloğu destekliyoruz.
BM Güvenlik Konseyi'nde İran'a yönelik yaptırımların yeniden uygulanması, ters etki yaratan bir hamledir.
Rusya Dışişleri Bakanlığı ise şunları kaydetti:
İngiltere, Fransa ve Almanya'nın İran'a yönelik BM yaptırımlarını yeniden uygulama girişimini kınıyoruz.
Üç Avrupa ülkesini, İran'a yönelik yaptırımları yeniden uygulama kararlarından vazgeçmeye çağırıyoruz.
Küresel güvenlik açısından ciddi sonuçlar doğurmaması için İran'ın nükleer programı konusunda gerginliklerin ortaya çıkmasına izin verilmemesi gerektiğini vurguluyoruz.
Ne oldu?
İngiltere, Fransa ve Almanya'dan oluşan E3 ülkeleri, İran'a Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını getirebilme imkanına sahip "snapback" mekanizmasının işletilmesi için BM Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) başvurdu.
Tetik ya da Snapback mekanızması nedir?
“Tetik Mekanizması”, nükleer anlaşmadaki olası ihtilafları çözmek amacıyla geliştirilmiş bir mekanizmadır. Nükleer anlaşmanın herhangi bir tarafı, diğer tarafın anlaşmanın taahhütlerini yerine getirmediğine inanıyorsa, anlaşmanın 36. ve 37. maddelerine göre konu, İran dahil tüm tarafların yer alacağı ortak bir komisyona havale edilir.
Bu iki maddeye göre, Avrupa ülkeleri İran’ı nükleer anlaşmaya uymamakla suçlayıp konuyu KOEP Ortak Komisyonu’na havale ederse, İran’ın şikayetçi tarafın rızasını almak için 30 günü olacaktır. Aksi takdirde, dosya birkaç gün içinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne sevk edilir.
BM Güvenlik Konseyi, bu dosyayı aldıktan sonra bir ay içinde İran’a yönelik yaptırımların geri getirilmesini oylamak zorundadır. Ancak Batılı ülkeler, KOEP müzakereleri sırasında oylama sürecinin yapısını, Çin ve Rusya’nın Batılı ülkelerin görüşünü veto etme olasılığını ortadan kaldıracak şekilde değiştirmiştir.
Sonuç olarak bu mekanizma İran aleyhine yaptırımları geri getirmek için bir araçtır.