Dış politikadaki en önemli gelişmelerden biri olarak, İran, Rusya ve Çin, BM Genel Sekreteri ve Güvenlik Konseyi Başkanı’na resmi bir mektup göndererek, Avrupa üçlüsünün yaptırımları geri getirme girişiminin yasal olarak geçersiz olduğunu ilan etti.
İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf, Pazar günü meclisin açık oturumunda yaptığı açıklamada, bu adımın Batı baskısı karşısında üç büyük gücün stratejik dayanışmasını simgelediğini ifade etti. Galibaf, ayrıca 2231 sayılı Karar’ın 8. Paragrafı uyarınca önceki kısıtlamaların sona erdirildiğini ve daha önce alınmış tüm kararların yürürlükten kaldırılmaya devam ettiğini belirtti. Bu gelişmeyle birlikte, İran’ın uranyum zenginleştirme hakkının tanındığını ve İran’ın nükleer meselesinin BM Güvenlik Konseyi’nin güvenlik gündeminden resmi olarak çıkarıldığını vurguladı.
BM’deki İranlı, Rus ve Çinli temsilciler, Cumartesi günü BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e yazdıkları mektupta, Avrupa’nın yaptırım mekanizmasının kararının hiçbir yasal dayanaktan yoksun olduğunu ifade ettiler.
Ne Olmuştu?
İngiltere, Fransa ve Almanya, ABD’nin tek taraflı çekilmesinin ardından uygulanmayan 2015 nükleer anlaşmasında yer alan “snapback” mekanizmasını 28 Ağustos’ta işletme kararı almışlardı. Bu mekanizma, İran’ın anlaşmayı ihlal etmesi durumunda BM yaptırımlarını yeniden getirme imkanı sağlamaktadır. Nükleer anlaşmanın tarafları olan Rusya ve Çin, BM Güvenlik Konseyi’ne ortak gönderdikleri mektupta, Avrupalı ülkelerin İran’a BM yaptırımlarını geri getirebilecek “snapback” mekanizmasını işletme kararının “hukuken geçersiz” ve “mantıksız” olduğunu savunmuşlardır.