Geçen hafta Cumartesi günü İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, resmi temaslarda bulunmak üzere Tahran'da bulunan Çin Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Wang Yi ile bir araya gelerek Tahran ile Pekin arasında 25 yıllık işbirliği anlaşması imzalamıştı.
Zarif sosyal medya hesabından bu anlaşmanın özetini yayınladı.
İran-Çin 25 yıllık Geniş İşbirliği Programı'nın özeti şu şekilde:
Hedefler:
-İki ülke cumhurbaşkanlarının Şubat 2015 tarihli bildirisi kapsamında stratejik düzeyindeki ortak ilişkileri pratik olarak geliştirmek.
-Kapsamlı stratejik ortaklığı hayata geçirmek için çeşitli alanlarda yol haritası ve uzun vadeli ilişkileri belirlemek.
-Asya'nın en eski uygarlığına sahip iki ülke arasında ticaret, siyaset, ekonomi, kültür, savunma ve güvenlik alanlarında kapsamlı işbirliğinin geliştirilmesi için uygun bir platform sağlamak.
Prensipler:
-İkili, bölgesel ve uluslararası ilişkilerde karşılıklı saygı ve kazan-kazan çerçevesinde ortak çıkarların arayışında olmak.
-Kültürel ortaklıkların resmi olarak tanınması, çok taraflılığın güçlendirilmesi, hükümetin eşit egemenlik hakkının ve yerli kalkınma modelinin korunması.
Özellikleri:
-İki ülkenin özellikle tek taraflılıkla mücadele başta olmak üzere birçok bölgesel ve uluslararası meseleye ilişkin görüşlerini paylaşmak.
-İki ülke arasındaki 25 yıllık işbirliği vizyonunu yansıtan siyasi, stratejik, ekonomik ve kültürel planlar.
Politik-stratejik:
-Uluslararası ve bölgesel kurumlar ile istişare ve işbirliği artırmak.
-Askeri işbirliği ile savunma altyapısının güçlendirilmesi ve terörizme karşı mücadele etmek.
Ekonomik:
- İç piyasa ve üçüncü ülkelerin taleplerini karşılamak için iki ülkenin kapasitelerini kullanmak ve ortak üretim yapmak.
- Ulusal kalkınma ve çevre protokolleri çerçevesinde petrol, sanayi, madencilik ve enerji alanlarda işbirliği yapmak.
-İran'ın Çin'in sunduğu "Bir Kuşak, Bir Yol" girişimine etkin katılımı.
-Altyapı, ulaştırma alanı (demiryolu, karayolu, liman ve hava), telekomünikasyon, teknoloji, bilim, eğitim ve sağlık alanlarında işbirliği yapmak.
- Finansal, bankacılık ve gümrük alanındaki işbirliği konusunda kolaylıklar sağlamak.
-İran'ın Mekran sahili dahil olmak üzere diğer serbest ticaret bölgelerinin geliştirilmesinde işbirliği yapmak.
-Bilgi temelli alana odaklanarak petrol dışı üretimi alanında işbirliğini güçlendirmek.
-Yatırım ve projelere finansal destek sağlama alanındaki işbirliğinin kolaylaştırılması ve ekonomik işbirliği
-Engelleri kaldırarak özel sektörle işbirliğini kolaylaştırmak.
Kültürel:
-Turizm, medya, sivil toplum kuruluşları, dostluk dernekleri ve akademik işbirliği geliştirmek yoluyla iki ülke halkları arasında karşılıklı tanıtımı artırmak.
-Başta turizm sektörü olmak üzere kültürel işbirliğini geliştirmek için gerekli altyapının tamamlanmasına yatırım yapmak ve destek sağlamak.
25 yıllık stratejik plan hakkında gerçekçi olmayan yanlış kanılar:
-Bu belge bir sözleşme değildir.
-Bu belge ile herhangi bir tarafa yükümlülük getirmez ve sadece karşılıklı ilişkilerin vizyonunu yansıtır.
-Belgede yerine getirilmesi gereken yükümlülükler yer almadığı için İslami Şura Meclisi'nin onayına gerek yoktur.
-Bu belge herhangi bir üçüncü tarafa karşı veya herhangi bir ülkenin işlerine müdahale etme konusu yer almamıştır.
-Bu belge ile ülkenin hiçbir noktası veya bölgesi diğer ülkeye teslim edilemez.
-Askeri konuşlandırma söz konusu belgede öngörülmemiştir.