Mehr Haber Ajansı: Abbas Kiarüstemi sadece büyük bir yönetmen olarak değil, aynı zamanda İran sinemasının sınırlarını genişleten bir düşünür olarak da biliniyor. Onun filmleri dünyanın en prestijli festivallerinde bir sürü ödül kazandı ve Kiarüstemi sinemanın diliyle dünyanın farklı yerlerinden insanları kendine çekmeyi başardı. Kirazın Tadı, Arkadaşımın Evi Nerede? ve Rüzgar Bizi Götürecek gibi filmler, onun basit ama derin hikâyeler kurmadaki dehasına örnek.
Bu yazıda size Kiarüstemi’nin en meşhur 10 filmini tanıtıyoruz.
Abbas Kiarüstemi’nin hayatına kısa bakış
Abbas Kiarüstemi (22 Temmuz 1940), dünyaca ünlü İranlı yönetmen, senarist, fotoğrafçı ve şairdi. Kendi tarzıyla İran sinemasını dünyaya tanıttı. Sanat hayatına grafik tasarım ve reklam filmleriyle başladı. 1969’da “Çocuk ve Gençlik Enstitüsü”ne katıldı ve ilk kısa filmi Ekmek ve Sokak’ı yaptı. Yolcu, Arkadaşımın Evi Nerede?, Ve Yaşam Sürüyor, Zeytin Ağaçlarının Altında ve Kirazın Tadı gibi filmlerle uluslararası üne kavuştu.
Kiarüstemi birçok ödül kazandı. En büyük başarısı, 1997’de Kirazın Tadı ile Cannes’da Altın Palmiye’yi almak oldu. Ayrıca Fransa’dan “Sanat ve Edebiyat Şövalyesi” ve “Subayı” unvanlarını aldı ve Fransa Güzel Sanatlar Akademisi üyesi oldu.
Film dışında fotoğraf, resim ve şiirle de uğraştı. Genelde düşük bütçelerle, doğal mekânlarda ve amatör oyuncularla çalıştı. Basit diyaloglar, günlük hayat ve küçük detaylarla seyirciyle derin bağ kurmayı amaçladı. Minimalist tarzıyla modern sinemaya büyük etki yaptı. İran Yeni Dalga sinemasının öncülerinden sayılıyor. 2016’da Paris’te öldü ama eserleri hâlâ yaşıyor.
Şimdi onun en iyi 10 filmine bakalım:
1. Arkadaşımın Evi Nerede? (1987)
Bu film Kiarüstemi’ye uluslararası ün kazandıran ilk işlerden. “Koker Üçlemesi”nin bir parçası. Hikâye basit: Ahmed adında bir çocuk yanlışlıkla arkadaşının defterini alır ve geri vermeye çalışır. Ama bu basit hikâyede sorumluluk, dostluk ve masumiyet işleniyor. Gerçekçilik ön planda, amatör oyuncular kullanılmış
2. Ve Yaşam Sürüyor (1992)
Arkadaşımın Evi Nerede?’den sonra, Rudbar ve Mencil depreminden sonra insanların yaşamını anlatıyor. Yönetmen oğluyla deprem bölgesine gidiyor. Film umut, hayat ve insanın direncine dair. Basit kamera ve sade çekimlerle çok şey anlatıyor.
3. Zeytin Ağaçlarının Altında (1994)
“Koker Üçlemesi”nin son filmi. Bir köylü çocuğun, bir kıza olan imkânsız aşkını konu alıyor. Sinema ve gerçeklik iç içe geçmiş. Belgesel tadında, ama aynı zamanda dramatik.
4. Kirazın Tadı (1997)
Cannes’da Altın Palmiye kazanan film. Bay Bedii intihar etmeyi düşünüyor ve onu gömecek birini arıyor. Yol boyunca farklı insanlarla konuşuyor. Film çok sade, ama hayatın anlamı üzerine düşündürüyor. Finali seyirciye bırakıyor.
5. Rüzgar Bizi Götürecek (1999)
Bir grup belgeselci bir köye gidiyor ama işler planlandığı gibi olmuyor. Hayat, ölüm, doğa ve şiirsel anlatım var. İsmini Furuğ Ferruhzad’ın şiirinden alıyor. Doğa ve sessizlikle dolu, çok etkileyici bir film.
6. Yakın Plan (Close-Up, 1990)
Gerçek bir olaydan alınmış. Hüseyin Sabzian adlı bir adam, ünlü yönetmen Muhsin Mehmelbaf gibi davranarak bir aileyi kandırıyor. Filmde gerçek kişiler oynuyor. Belgesel ve kurgu karışımı. Sinemanın gücünü sorguluyor.
7. 10 (2002)
Tamamen bir arabanın içinde geçen film. Bir kadın şoför ve yolcuları arasında geçen 10 diyalogdan oluşuyor. Konular genelde kadınların sorunları, aile, toplum. Doğal, müziksiz, sade bir anlatım var.
8. Aslı Gibidir (Certified Copy, 2010)
İtalya’da çekilen ve Juliette Binoche’un oynadığı film. Konusu sanat, hayat ve ilişkiler üzerine. “Bir kopya, orijinal kadar değerli olabilir mi?” sorusunu işliyor. Juliette Binoche Cannes’da En İyi Kadın Oyuncu ödülü aldı.
9. Aşık Gibi (Like Someone in Love, 2012)
Japonya’da çekilmiş. Bir genç kadın ve yaşlı bir profesör arasındaki ilişkiyi anlatıyor. Minimalist, sade, ama duygusal ve derin. İnsan ilişkileri, yalnızlık ve aşk üzerine.
10. Deneyim (The Experience, 1973)
Kiarostami’nin ilk işlerinden. Bir fotoğrafçıda çıraklık yapan bir gencin hikâyesi. Basit ama samimi bir gençlik öyküsü. Amatör oyuncularla gerçekçi bir atmosfer kurulmuş.