Atlar, tarih boyunca birçok kültürde önemli bir rol oynamış ve çeşitli alanlarda insanlara hizmet etmiştir. At ırkları arasında birçok tür bulunur. Bunların bazıları binek hayvanı olarak kullanılsa da bazıları tamamen gösteri amaçlı olarak yetiştirilir. Atlar çok güçlü bir beden yapısına sahiptir ve uzun yıllar yaşayabilirler.
Antik İran, her zaman dünyanın en iyi at ırklarının yetiştirildiği bir yer olmuştur; Bu yazıda İran atlarını tanıtacağız.
İran atları güzelliklerinin yanı sıra özel bir ırka sahiptir ve kadim İran'da ortaya çıkış tarihleri de bunu kanıtlamaktadır. İran atlarının farklı ırkları, kendilerine özgü özellikleriyle tarih boyunca savaş, binicilik, spor ve ulaşım gibi çeşitli alanlarda kullanılmıştır. İran atlarının yapay ve doğal karışımlarla oluşturulmuş birçok ırkı vardır; Bunlar arasında Kürt atı, Hazar atı, Karabağ atı, Taliş atı, Sistani atı, Dereşuri atı ve Türkmen atı bulunur.
Yerli İran atı, ülkedeki modern atların ana ırkıdır. Antik İran tarihi, ülkemizin dünyada güzel ve safkan atların yetiştirilmesinin beşiği olduğunu göstermektedir.
Kürt Atı
Kürt atları güzel görünümleriyle bilinir. Bu at "Nisaia" olarak da bilinir. Nisaia İran'ın Zagros Dağları güney eteklerinde bulunan bir şehrin ismidir. Kürt atları çok az beslenmeye ihtiyaç duyar ve yüksek dayanıklılıklarıyla bilinir; Öyle ki, soğuk dağlık bölgelerde, diğer araçlar yerine zorlu arazileri geçmek ve kurtarma çalışmalarında kullanılırlar. Kürt atı ırkı, dünyada çok ünlü olan en değerli ve özgün İran ırklarından biri olarak kabul edilir.
Hazar Atı
Hazar atı, özellikle Hazar Denizi çevresinde yetiştirilen ve bu bölgenin iklimine ve coğrafyasına uygun olarak gelişen bir at türüdür. Bu atların kökenleri, Orta Asya'nın bozkırlarına kadar uzanmakta olup, tarih boyunca çeşitli adaptasyon süreçlerinden geçerek günümüze ulaşmıştır.
Hazar atı, daha çok yerel halk tarafından yetiştirilen ve geleneksel olarak yük taşımak ve tarım işlerinde kullanılmak üzere eğitilen bir at türüdür. Bu atlar, dayanıklılığı ve güçlü yapısıyla dikkat çekmektedir.
Karabağ Atı
İran'ın kadim atlarından biri olarak kabul edilen Karabağ atı, görünüm ve genetik özellikleri açısından diğer İran atlarından daha uygundur; ancak dünya çapında bir İran atı cinsi olarak tescil edilmemiştir. Bu atlar dağlık bölgelerde yaşar ve kasları dağlık koşullarda yaşamaya uygundur. Karabağ atları, polo, fayton ve çocuk ve ergenlere yönelik binicilik eğitimlerinde kullanılır.
Erdebil eyaletinde Sabalan dağlarının yamaçları ve Muğan ovasında Karabağ ve Kürt atları bulunur.
Bu eyalette her sene düzenlenen 'Kara Kaya Aşireti Festivali'nin vazgeçilmezi at yarışıdır. Aşiretlerin ilgi gösterdiği at yarışmasına erkekler ve kadınlar da katılır.
Taliş Atı
Taliş atları, yüksek dirençleri nedeniyle inişli çıkışlı parkurlarda kullanılır. Ülkenin kuzyindeki Gilan eyaletinde yaşayan Taliş halkı, işlerini yaparken bu atları kullanır.
Sistani Atı
Sistani atı İran’ın güneydoğusunda bulunan Sistan-Belucistan bölgesinde yaşar; ancak bakımsızlık nedeniyle nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır ve bölgede yalnızca küçük bir kısmı kalmıştır. Sistani atları güçlü ve kuvvetli kaslara sahip, ağır, sakin, sabırlı ve itaatkardır. Sistani atı, yük çekme gibi işlerde ve Sistan ve Belucistan'daki yerel törenlerde kullanılır.
Dereşuri Atı
Dereşuri atları, Kaşkay Türkleri tarafından yetiştirilen İran'ın yerli at ırklarından biridir. Tarihi belgeler, ilk olarak göçebeler tarafından evcilleştirildiklerini göstermektedir. Bu güzel atlar, İran yaylalarındaki atların yapay ve doğal melezlenmesinin sonucudur. Dereşuri atları, güzel ve kabarık kuyruklarıyla bilinir ve binicilerin favori atlarından biri olarak kabul edilir.
Türkmen Atı
Türkmen atı, ülkemizin tarihi boyunca en çok ilgi gören atlardan biridir. Bazı tarhi kaynaklar, Ahameniş kralı Darius'un ordusunda 30 binden fazla Türkmen atı bulunduğunu yazmıştır.
Yumut ve Ahel olarak iki cinsten oluşan Türkmen atları, İran’ın Kuzey Horasan ile Türkmen Sahra bölgesinde ve komşu ülke Türkmenistan'da yetiştirilir. Bu atlar genellikle gri, beyaz ve kahverengi renktedir ve uzun, ince bir vücuda sahiptir. Birçok ırkın aksine, karınları düzdür.
Safkan Türkmen atı, eğitimi kolay, uysal ve itaatkar bir attır. Aynı zamanda oldukça zeki ve meraklıdır.
Türkmen atı, İran'ın en önemli kültürel sembollerinden biridir. Resim, heykel ve şiir de dahil olmak üzere birçok İran sanat ve edebiyat eserinde yer almıştır. Türkmen atı aynı zamanda İran'ın en popüler at ırklarından biridir.
Türkmen atlarının hızı ve Türkmen halkının kültüründeki önemli rolü nedeniyle Türkmen Sahra at yetiştirme merkezine dönüşmüştür.
Bu bölgeye seyahat ederseniz Günbed-i Kavus, Bender Türkmen ve Akkale kentlerinde düzenlenen binicilik yarışmalarına da tanık olursunuz.
İran'ın en büyük at yarışı kompleksi Günbed-i Kavus'ta bulunur. Gülistan eyaletinde binicilik sporlarının çok sayıda seyircisi ve hayranı var. Her perşembe yaklaşık üç ila yedi bin kişi toplanıyor cuma günleri ise daha profesyonel kurslar düzenleniyor.
yorumunuz