Katar’ın başkenti Doha’da düzenlenen olağanüstü Arap ve İslam ülkeleri liderler zirvesi, İsrail rejimini Gazze ve bölgedeki diğer ülkelere yönelik suçlarını durdurmaya zorlamak için çeşitli imkanlar sunuyor.
El Cezire’ye göre, Doha’daki olağanüstü zirve başlıyor. İsrail’in Katar’a yönelik füze saldırısının ardından, Doha’nın bu zirveyi geçmiş yıllarda farklı başkentlerde yapılan toplantılardan farklı ve etkili kılmak istediği görülüyor.
Zirvede önümüzdeki senaryolar ve siyasi mantık ile liderlerin geniş halk desteği, Katar’a yönelik saldırıya yanıt, diğer Arap ve İslam ülkelerine destek ve Gazze’deki saldırıları durdurmak için karar alma imkanı sunuyor. Bunlar arasında öne çıkan senaryolar şunlar:
Normalleşmenin Durdurulması ve Büyükelçilerin Geri Çağrılması
Arap ve İslam ülkelerinde normalleşme yaygınlaşırken, bu adım İsrail için ciddi bir darbe olabilir; çünkü Tel Aviv bölgedeki stratejisini normalleşmeyi artırmak üzerine kurmuş durumda.
Ekonomik, Ticari ve Kültürel İlişkilerin Kesilmesi
Bu adım, İsrail rejimine ve onunla işbirliği yapan şirketlere yönelik kapsamlı bir yaptırımı içerebilir. Tam ilişkilerin kesilmesine gerek yok; ancak Arap ve İslam ülkelerinden işgal altındaki topraklarına giden gemilerin geçişinin durdurulması ve mevcut ekonomik anlaşmaların askıya alınması, İsrail ekonomisi üzerinde ciddi etki yaratabilir.
Tel Aviv’in Müttefiklerine Baskı
ABD dahil, Tel Aviv’in müttefiklerine baskı uygulamak için yeni ve etkili araçlar aranması, İsrail’in suçlarını durdurma sürecinde etkili olabilir.
Ortak Arap ve İslam Savunmasının Güçlendirilmesi
Bu senaryo, ortak güvenlik işbirliğinin artırılmasını ve üye ülkelerin hava ve kara sahalarının korunmasını kapsıyor; özellikle Arap ve İslam hava sahalarına herhangi bir sızmayı engellemeyi içeriyor.
Katar ve Mısır’ın Arabuluculuk Çabalarına Destek
Zirve, Hamas ile İsrail arasındaki müzakerelerde Doha ve Kahire’ye daha fazla gözetim yetkisi verebilir; bu da iki ülkenin direnişi destekleme çabalarını artırabilir.
Gazze’ye Saldırının Durdurulması
Arap ve İslam liderleri, Gazze’ye yönelik saldırının durdurulmasını talep etmeyi ihmal edemez; ancak bu talep somut mekanizmalar ve ablukanın kırılması için pratik adımlar içerebilir.
Irak Başbakanı Muhammed Şiya El-Sudani, El Cezire’ye verdiği demeçte, Arap ve İslam ülkelerinin İsrail’in saldırılarına karşı kullanabileceği birçok araç bulunduğunu belirtti. Bu araçlar arasında uluslararası baskı, Refah geçişinin açılması, insani yardımların Gazze’ye ulaştırılması ve Gazze’nin yeniden inşasına başlama yollarının belirlenmesi yer alıyor.
Tüm bu seçenekler arasında, askeri bir çatışma seçeneği gözlemciler tarafından en uzak ihtimal olarak görülüyor; çünkü böyle bir kararın geçmişte örneği bulunmuyor.
Her durumda, Doha Zirvesi’nden beklenen, yalnızca İsrail’i kınayan klasik bildirilerle yetinmekten öte, sahada etkili adımların atılmasıdır.
yorumunuz