ABD ve NATO tarafından Ukrayna meselesi üzerinden Rusya’ya karşı tehditler tehlikeli bir şekilde artmaktadır.
Bazı uzmanlara göre ABD ve İngiltere’nin Rusya’nın “sinirleriyle oynama” hamleleri, aslında toplamda Karadeniz’in sinirleriyle oynama hamlesidir. Bu nedenle Karadeniz’e kıyısı olan tüm ülkeleri, özellikle de Türkiye’yi ilgilendirmektedir.
Bu durumun karşısında aklımıza gelen ilk soru şudur: Karadeniz'deki ABD-Rusya gerilimi Türkiye'yi nasıl etkiler?
Mehr Haber Ajansı bu sorunun yanıtını almak için Prof. Dr. Nurşin Ateşoğlu Güney ile bir röportaj gerçekleştirdi. Aşağıdaki yazıda bu röportajı okuyabilirsiniz:
1- ABD'de Joe Biden'ın başkanlık koltuğuna oturmasından bu yana, NATO ülkelerinin Karadeniz'deki hareketliliğinde artış yaşandı. Bunun sebebi nedir. Bu Rusya’ya karşı bir hamle olarak değerlendirilebilir mi?
Evet, bu Rusya'ya yönelik...
Uygulanan NATO genel caydırıcılık politikasının bir parçası. Kırım’ın 2014 senesinde ilhakından bu yana NATO Rusya’nın sınırlandırılması (constrainment) politikası uygulanıyor.
Karadeniz'de tansiyon artınca, Batı hem söylemleriyle hem de eylemleriyle en son İngiliz gemilerinin Karadeniz’e geçeceği haberi dahil Rusya’yi Ukrayna’ya yönelik bir askeri harekattan caydırmak istedi.
2- Rusya Karadeniz'de geniş kapsamlı bir tatbikat gerçekleştirdiklerini belirtti. Bu konu Rusay ile ABD arasındaki gerginliğin tırmanmasına sebep olabilir mi?
Sanmıyorum. Zira, bu ayda NATO çerçevesinde Karadeniz’de değil ama Ege’de büyük bir tatbikat yapıldı. Taraflar birbirlerine mesaj verip duruyor.
3- Bazı uzmanlara göre ABD, üçü (Türkiye, Romanya ve Bulgaristan) NATO üyesi, ikisi (Ukrayna ve Gürcistan) NATO ortağı beş ülkeyle Karadeniz’de Rusya’ya karşı bir ittifak kurmak ve burasını bir NATO gölü yapmak istemektedir. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz. Türkiye’nin yaklaşımı nasıl olacak?
Evet, ABD Karadeniz’deki varlığını NATO üstünden arttırmak istiyor ve buna bir NATO kılıfı uydurmak istiyor. Ama, ABD bir Karadeniz kıyıdaş ülkesi değil o nedenle Montrö nedeniyle de savaş gemilerinin girişi ve çıkışı Türkiye’nin iznine bağlı. O nedenle, Türkiye boğazlardaki egemen güç olarak Montrö anlaşmasının gereklerini uygulamaya devam edecektir.
4- Karadeniz’deki ABD ile Rusya gerilimi deniz kıyısındaki ülkeleri özellikle Türkiye’yi nasıl etkiler?
Karadeniz’deki gerilimi tabii ki, kıyıdaş ülke olarak Türkiye arzu etmez. O nedenle, tansiyonun düşmesi için diplomasi kanallarını açık tutuyor ve taraflarla diyalog halinde. Tabii Türkiye'nin boğazlar üzerindeki egemenliği de gerginliğin artmasını engelleyebilecek oldukça değerli bir enstrüman.
yorumunuz