İran'da seçimlere 7 gün kala Cumhurbaşkanı adayları Seyyid Emir Hüseyin Gazizade Haşimi, Muhammed Bakır Galibaf, Mesut Pezeşkiyan, Said Celili, Alirıza Zakani ve Mustafa Purmuhammedi canlı yayında kozlarını paylaştı.
Yapılan çekilişle adayların oturması gereken koltuklar belli oldu.
1. koltukta Seyyid Emir Hüseyin Gazizade Haşimi, 2. koltukta Muhammed Bakır Galibaf, 3. koltukta Mustafa Purmuhammedi, 4. koltukta Alirıza Zakani, 5. koltukta Mesut Pezeşkiyan ve 6. koltukta da Said Celili oturuyor.
Soru: Hükümetinizin sübvansiyon planı ne? Yoksunluğu ortadan kaldırmak için planınız nedir?
Gazizade Haşimi: Toplummuz refah içinde yaşamalı. İslami düzende, yoksulluğun kökleriyle mücadele edecek şekilde planlama yapmalıdır. Ne yazık ki 90'lı yıllarda (Hicri Şemsi Takvimi) durummuz iyi değildi. Ekonomik büyümemiz negatif oldu ya da sıfıra yaklaştı.
İstihdam konusu hükümetimizin gündeminde yer alacak. Sübvansiyon uygulamasında da reform yapılması ve bundan tüm toplumun yararlanabilmelidir.
Galibaf: Ailelerin önemli bir kısmının hayatı zor geçiriyor. Onlar iyi yaşamayı hak ediyor. Ailelerin alım gücünü korumak cumhurbaşkanının sorumluluğundadır.
Ülkede sübvansiyon konusu başından beri doğru bir şekilde uygulanmamıştır.
Purmuhammedi: Adalet odaklı hizmet sunmak tüm hükümetlerin temel meselesidir. Sübvansiyon uygulaması yoksul sınıfa huzur ve refah getirmedi. Bu plan aynı zamanda yoksul sınıfın genişlemesine de yol açtı.
Sübvansiyonlar ülkenin tüm kaynaklarını tüketiyor. Sübvansiyon dağıtımında adalet gözlenmedi.
Zakani: Benzin, gaz ve elektrik alanında sübvansiyon uygun şekilde dağıtılmıyor. Enerji sübvansiyonunun adil dağılımı için bir plan hazırladık.
Hüzmet hükümeti iktidara gelirse kişi başı 22 milyon tümen enerji desteği vereceğiz.
Pezeşkiyan: İstatistiklere göre, enerji ve benzin sübvansiyonlarıyla ilgili olarak alt ve üst sınfın tüketimi arasındaki fark çok korkunç. Varlıklılar sübvansiyondan daha fazla yararlanıyor. Sorunları fazla olanlara daha az imkan veriliyor. Sübvansiyonlar alt sınıfa dağıtılmalı.
Enflasyonu ve ekonomik büyümeyi kontrol altına alamazsak atılan her adım yoksulluğun artmasına yol açacaktır.
Celili: Kaynaklarımız adil bir şekilde dağıtmalı. Bu hükümetin görevi.
Üç arabası olan bir aile, arabası olmayan bir aileye göre 12 kat daha fazla sübvansiyondan yararlanıyor. Ülkede ailelerin yüzde 44'ünün arabası yok ve onlara benzin desteği verilmiyor, bu doğru değil bence.
Bu konuda bazı planlar hazırladık. Birinci planımız enerjinin en adil şekilde dağıtılmasıyla ilgili. Yakıt desteği arabaya göre değil her vatandaşa verilecek.
13 temel gıda ürününün halka ulaştırılmasını öngören planımız var. Ayrıca seyahat ve köy konulu planımız var.
Soru: Sağlık hizmetlerine adil erişim konusunda hükümetinizin planı nedir?
Gazizade Haşimi: Hükümet hastalığın kaynağını durdurmalı. Hava kirliliği, toprak kirliliği, gürültü ve gıda kirliliğinin ortadan kaldırılması gerekiyor.
Vatandaşlara sağlık ve tedavi hizmetlere adil erişimi sağlamalıyız. Sigorta sistemimizin alt sınıfı kapsamını artırması gerekiyor. Tedavi masrafları orantılı olmalıdır.
Galibaf: Sağlığa tedaviden daha fazla öncelik verilmeli ve bunu hükümetimde ele alacağım.
Purmuhammedi: Ülkede sağlık ve tıbbi malzeme üretimi konusunda büyük bir kapasiteye sahibiz.
Sağlıkçılar ve hemşirelerin ekonomik durumu çok kötü. Sorunları çözmemiz için uzmanlardan yaralanmalıyız.
Zakani: Sağlık ağını güçlendirmek istiyoruz ve tedaviden ziyade hastalığı önlemeye öncelik vereceğiz. Daha sonra ücretsiz tedavi sigortasını hayata geçireceğiz.
Pezeşkiyan: Sayın Hatemi'nin hükümetinde kölüler için sigorta yaptırdık. Ambulansları ve sağlık altyapısını onardık.
Celili: Son 45 yılda sistem sağlık alanında iyi işler yaptı ve beklenen yaşam süreci İslam Devrimi öncesindeki 55 yıldan 77 yıla ulaştı.
Soru: Eğitim ve öğretim alanında planlarınız nedir?
Gazizade Haşimi: Eğitimi dünyanın en önemli konularından biridir. Bana göre eğitim bakanlığının ülkenin en önemli bakanlığı. Pandemi döneminde eğitim ihtiyaçları ihmal edildi.
Galibaf: Eğitimle ilgili 15, 16 yıl öncesine dönüp baktığımızda ne yazık ki bu bakanlığa bakan veya bakan vekili olarakçok sayıda isim getirildi.
Önemli bir bakanlık için neden böyle bir karar alıyoruz ve bu ciddi sorunlardan biri, gelecek nesillerin eğitim ve öğretimi ile ilgili bakanlık sürekli değişiyor. İyi yönetimin işin temeli olduğunu belirtmek isterim.
Şu anda yaklaşık 16 milyon öğrencimiz var ve kişi başına düşen eğitim bütçesi önceki on yıllara göre azaldı, eğitim bütçesine dikkat edilmesi gerektiğine inanıyorum.
14. Hükümette eğitimin temelini oluşturan üniversiteye öncelik vereceğiz.
Purmuhammedi: Geçmişte bütçenin yüzde 20'si eğitime ayrılırken şimdi yüzde 10'a çıktı. Donanımlı bir cumhurbaşkanı bile para olmadan bu işi yürütemez. Öğrenci, öğretmen ve aile arasında mesafe var, eğitimde gücümüz azaldı. Öğretmenlerin maaşı konusunda ciddi sorunlar var.
Eğitim siyasi grupların rekabet yeri değildir.
Zakani: Bugün ülkenin geleceği ülkenin eğitim bakanlığı tarafından belirlenmektedir. Eğitim bir ülkenin itici gücüdür.
Eğitime yatırım yapılmalı, dolayısıyla politikalarımızı değiştirmek zorundayız.
Hükümetimin en güçlü bakanı eğitim bakanı olacak. Öğretmenlerin sorunu eğitimciler fonu aracılığıyla çözülebilir. Ne yazık ki, siyasi tutumlar bu fonu başka bir yöne sürükledi.
Pezaşkiyan: Üniversite diplomalı işsizlerin sayısı çok yüksek. Bunun nedeni toplumun ihtiyaçlarına dayalı bir politikanın yürütülmemesidir.
Akademik araştırmalar toplumun gerçekleriyle örtüşmüyor.
Akademik kadroya saygı duymuyoruz, yönetimleri siyasallaştırıyoruz. Bunlar beyin göçüne yol açıyor.
Bu sorunları çözmek için ihtilafların giderilmesi lazım.
Celili: Üniversite ülkenin kalkınmasına katkıda bulunmalı. Üniversitelerin ülkenin gelişmi ve kalkınmasındaki rolü belirlenmeli.
yorumunuz