İran'da İmam Humeyni (r.a) liderliğinde 11 Şubat 1979'da gerçekleşen devrimin 45. yıl dönümü kutlanıyor. Ülkede her sene İmam Humeyni'nin Paris'ten dönüş tarihi olan 1 Şubat ile devrimin ilan edildiği 11 Şubat arasındaki 10 gün boyunca çeşitli kutlama etkinlikleri düzenleniyor.
İslam Devrimi zaferinin 45. yıl dönümü (Fecr Günleri) dolayısıyla Mısırlı gazeteci-yazar Hami el-Melici ile bir röportaj gerçekleştirdik. Aşağıdaki yazıda bu röportajı okuyabilirsiniz:
1-Sizce Pehlevi döneminde İran milletini Şah rejimine karşı ayaklanmaya sevk eden temel faktörler neydi?
İran milletinin Şah rejimine karşı ayaklanması için pek çok sebep vardı. Bu sebepleri şöyle sıralabilirim:
Şah döneminde, vatandaşları anayasada belirtilen tüm özgürlüklerden ve doğal haklardan mahrum bırakıyor, özgürlükçü kişiliklere karşı baskı yöntemini kullanıyordu. Şah rejiminin Amerika'ya boyun eğmesi ve Siyonist İsrail ile derin ilişkiler kurması tamamen İran milletinin iradesine aykırıydı. İran milleti her zaman Filistin halkının meşru haklarını savunmuş ve Siyonist işgal rejimi yetkililerinin saldırgan eylemlerini reddetmiştir. Şah döneminde yolsuzluk pek çok alanda ve özellikle devlet kurumlarında yaygındı, iktidara bağlı yolsuzluk yapan kişiler desteklenirdi.
O dönemde sosyal adaletin eksikliği de başka bir sorundu; Şah ailesine yakın sınırlı bir grup ülkenin zenginliğinin en büyük yüzdesine sahipti; doğal zenginliklerle dolu bir ülke olan İran’da halkın büyük bir kısmı yoksulluk ve fakirlik içindeydi.
2-Dünya mazlumlarına desteği ve emperalizmle mücadeleyi savunan İmam Humeyni'nin (ra) düşüncesinin ve İslam Devrimi’nin dünya üzerindeki etkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?
İmam Humeyni, dünya üzerindeki her türlü sömürgecilik ve emperyal hegemonyanın kesin bir dille reddiyor ve "Ne Doğu, ne Batı" sloganını ülkelerle ilişkilerinin temeli haline getirdi. İmam Humeyni, kendi döneminin 2 büyük gücünü "dünyayı yağmalayan 2 blok" olarak yorumlasa da, ikisi arasındaki bariz farkın farkındaydı. Amerika'yı ''büyük şeytan ve sömürgeci'' olarak tanımldı.
İran'ın büyük amacının küresel emperyalizmle mücadele olduğunu dile getiren İmam Humeyni, tüm devletler ve milletlerden, dünyanın büyük güçlerinin işlediği cinayetlerin sonsuza kadar son bulması için ortaklaşa hareket etmelerini talep ediyordu.
Zayıf ülkelerin büyük güçlere bağımlılığının, geçici faydaları olsa da, iktidardaki hükümetin köklerinin parçalanmasına neden olduğuna inanan İmam Humeyni, mazlumların birlik ve beraberlik ile dünyanın emperyalist güçlerine karşı zafer kazanabileceğine her zaman vurgu yapmıştır.
3-Kırk beş yılın ardından İslam Devrimi'nin elde ettiği başarıları hakkında yorumunuz nedir?
İran İslam Cumhuriyeti 45 yıllık ömrü boyunca, dünya sömürgeci güçlerinin ve müttefiklerinin uyguladığı ve halen devam etmekte olan tüm yaptırımlar ve baskılara rağmen çeşitli alanlarda başarılar elde etmeyi başarmıştır. Ülkede siyasi, askeri, savunma, ekonomik, sosyal, sağlık, kültürel, bilimsel ve hatta spor alanında düzeyde büyük ilerlemeler kaydedildi.
4-Sizce Filistin davası İslam Devrimi'nden nasıl etkilendi, İran'ın Filistin yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz?
İran devrimden sonra, Şah rejiminin özel ilgi gösterdiği Siyonist rejimin büyükelçiliğini kapatıp çalışanlarını sınır dışı etti ve büyükelçilik binasını Filistin Kurtuluş Örgütü'ne devretti. Böylelikle Filistin meselesi İran İslam Cumhuriyeti’nin önceliklerinden biri haline geldi ve Tahran yönetimi devrim sonrasında Filistin direniş gruplarını farklı siyasi, manevi, mali, teknik ve askeri düzeylerinde desteklemiştir. Bu nedenle direniş, Siyonist düşmanla yüzleşmeyi ve Siyonist İsrail’in savaş makinesini yenmeyi başaracak büyük yeteneklere ulaştı.
Bölgede Siyoist rejime karşı ön safta duran Direniş Ekseni’nin oluşmasında büyük rolü oynayan İran İslam Devrimi’nin, Siyonistlerin birçok komplosunun yenilgiye uğratılmasında önemli rol oynamıştır.
İslam Devrimi’nin Filistin direnişine büyük destek yaklaşımını çok değerli buluyorum ve bu yaklaşımın tüm Filistin topraklarının Siyonist düşmanın şerrinden kurtuluşuna büyük katkı sağlayacağına inanıyorum.
yorumunuz