İran, İngiltere, Fransa ve Almanya’nın ABD ile iş birliği yaparak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) mekanizmasını kötüye kullanmasına ve İran’ın barışçıl nükleer programıyla ilgili kapalı bir oturum düzenlenmesine tepki göstererek bu ülkelerin büyükelçilerini Dışişleri Bakanlığına çağırdı.
12 Mart'ta gerçekleşen bu toplantıya tepki olarak, İran Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Barış ve Güvenlik Genel Müdürü Muhammed Hasan-Nejad Pirkuhi, İngiltere, Fransa ve Almanya büyükelçilerini bakanlığa davet etti. Toplantıya Fransa ve Almanya’nın büyükelçileri ile İngiltere’nin maslahatgüzarı katıldı.
Görüşmede İranlı yetkili, bu üç ülkenin sorumsuz ve kışkırtıcı tutumuna ilişkin İran’ın sert tepkisini ileterek şu noktaları vurguladı:
- İran’ın barışçıl nükleer programı, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) ve koruma tedbirleri anlaşmasına tamamen uygundur. İran’ın nükleer faaliyetleri, tek taraflı ve yasa dışı yaptırımların kaldırılması karşılığında gönüllü güven artırıcı adımlar içeren Kapsamlı Ortak Eylem Planı’na (KOEP – JCPOA) da aykırı değildir. KOEP’e göre, diğer tarafların yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda İran’ın da taahhütlerini kısmen veya tamamen askıya alma hakkı bulunmaktadır.
- BMGK’de İran’ın nükleer programına ilişkin kapalı bir oturum düzenlenmesi, teknik ve hukuki açıdan gerekçesizdir. Bu adım, ABD’nin tek taraflı ve gerilim yaratan politikalarının bir parçası olup kışkırtıcı bir girişim olarak değerlendirilmektedir.
- Üç Avrupa ülkesinin, ABD’nin BMGK toplantısı talebine boyun eğmesi, Washington’un 2018 yılında KOEP’ten tek taraflı ve yasa dışı çekilerek 2231 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararını açıkça ihlal etmesine rağmen, onun yanında yer aldıklarını göstermektedir.
- Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) Yönetim Kurulu toplantısının sadece birkaç gün önce düzenlenmiş ve ülkelerin İran’ın nükleer programı hakkındaki görüşlerini belirtmiş olması göz önüne alındığında, BMGK’de ayrı bir toplantı yapılması teknik misyonun itibarını zedeleyen zararlı bir müdahale olarak görülmektedir. Bu adım, İran ve UAEA arasındaki olağan iş birliği sürecine zarar verebilir.
Toplantıda, üç Avrupa ülkesinin temsilcileri, İran’ın tepkisini kendi başkentlerine ileteceklerini ifade etti.
yorumunuz