Yılın en uzun gecesi olan Yelda gecesi, binlerce yıldır İran halkı tarafından kutlanıyor. İranlılar bu gecede bir araya gelerek nar ile karpuz gibi meyveler ve kuruyemişler yiyip kutlama yapıyor.
Yılın en uzun gecesi olan Yelda gecesi, İran'da yaklaşık 2000 yıldan fazla zamandır 20 Aralık'ı 21 Aralık'a bağlayan gece olarak kutlanan ve günlerin kısalmasının son bulduğunu gösteren kutlamaların adıdır. İran'ın yanı sıra Afganistan, Tacikistan, Özbekistan, Türkmenistan gibi Orta Asya ülkeleri ve Azerbaycan ve Ermenistan gibi bazı Kafkas devletleri de aynı geleneği paylaşıyor.
İran’da Yelda Gecesi
Günümüzde İran'da Yelde gecesi şenliği aile fertleri ve akrabaların bir araya gelmesine ve geceyi birlikte kutlamalarına vesile olan bir bahanedir. Yelda gecesi ya da Çille gecesi özel çerez, karpuz, nar, tatlı ve türlü meyvelerin tüketilmesi ile beraberdir ve bu yiyeceklerin her biri özel bir şeyi simgeler ve bereket, sağlık, bolluk, neşe ve mutluluk gibi durumların işaretidir. Yelda gecesinde kutlamaya katılanlar bir cevizi seçmek ve kırmakla cevizin içinin boş veya dolu olmasına göre gelecekten haber verir. Bu özel gecede İranlı ünlü şair Hafız'ın şiir divanından fala bakmak da yaygındır.
İranlı Azerilerde Yelda Gecesi
Bu geceyi ailece kutlamak Azeri kültüründe de bulunan ve çok eskilere dayanan bir gelenektir. Yılın en uzun Yalda gecesi Azeriler tarafından “Çille gecesi” olarak kutlanır.
Batı Azerbaycan'daki Yelda gecesi, sonbaharın bitişi ve kış sezonunun başlangıcıdır ve ilk 40 gün “Büyük Çille”, 20 gün sonrası ise “Küçük Çille” ve yılın kalan son 30 günü de “Bayram ayı” denilir.
Azeri dilinde denilen "Çille Karpuzu", Yelda gecesinin bir sembolüdür ve Batı Azerbaycan halkı, herkesin bu gece karpuz yerse yaz sıcağından korunacağına inanır.
yorumunuz