İran Cumhurbaşkanı Seyyid İbrahim Reisi’yi taşıyan helikopter, dün Doğu Azerbaycan eyaletindeki dağlık bölgede kötü hava koşulları nedeniyle kaza yaptı. Helikopterin enkazına 15 saatlik çalışma sonrasında ulaşılırken Reisi ile Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tebriz Valisi Malik Rahmeti ve Tebriz Cuma İmami Ayetullah Muhammed Ali Al-i Haşim'in olayda şehit olduğu açıklandı.
İbrahim Reisi kimdir?
Hukukçu din adamı kimliğiyle bilinen Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 14 Aralık 1960'ta İran'ın Meşhed kentinde doğdu.
Reisi, 1979'daki İslam Devrimi’nin ardından kariyerine 1981'de Kereç Savcısı olarak başladı. Görevinde hızla yükselen Reisi, kısa sürede henüz 25 yaşındayken Tahran Başsavcı Vekilliği makamına oturdu.
Reisi, 1989-1994 yıllarında Tahran Başsavcılığı görevinde bulundu. 1994 yılında Devlet Denetleme Kurumu Başkanlığına atanan Reisi, 10 yıl boyunca bu görevde kaldı.
İbrahim Reisi, 2004'te Yargı Erki Başkanı Birinci Yardımcılığı görevine atandı. 2014 yılında İran Genel Başsavcılığına atanan Reisi, 2016'da yine Ayetullah Hamanei tarafından Meşhed kentindeki İmam Rıza Türbe ve Külliyesi Vakfı Başkanlığı'na getirildi.
Ülkede 19 Mayıs 2017'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de aday olan Reisi, o dönemdeki Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'ye karşı seçimleri kaybetti.
Reisi, kendisinden önceki Yargı Erki Başkanı Ayetullah Amuli Sadık Laricani'nin Ayetullah Hamanei tarafından görevden alınarak Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Başkanlığına atanmasının ardından Mart 2019'da boşalan Yargı Erki Başkanlığı'na getirildi.
İran'da 18 Haziran 2021'de gerçekleştirilen seçimde Reisi, oyların yüzde 62'sini alarak açık ara farkla kazanıp ülkenin 8. Cumhurbaşkanı oldu.
19 Mayıs tarihinde helikopter kazası sonucu şehit olan İbrahim Reisi’nin cumhurbaşkanlığı döneminde İran'ın diplomatik-ekonomik başarıları şöyle:
-İbrahim Reisi’nin cumhurbaşkanlığı döneminde İran’ın dış politikasının önceliğinde komşu ülkeler ve bölgesel güçlerle dostluk yer aldı.
-Bu dönemde Suudi Arabistan ile ilişkiler 7 yıl aradan sonra yeniden kuruldu.
-Hindistan’ın ev sahipliğinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (ŞİÖ) 2023 Liderler Zirvesi’nde İran'ın örgüte tam üye olarak kabul edildiği açıklandı.
-İran İslam Cumhuriyeti küresel gelişen ekonomiler grubuna BRICS’e üye oldu.
-Aralık 2023’te İran ile Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) arasında serbest ticaret anlaşması imzalandı.
-Batı medyasının itirafına göre Reisi döneminde petrol ihracatı önemli ölçüde arttı.
-İngiltere, İran'a 1970’lerde Şah rejimi döneminde İran ile yapılan bir silah anlaşmasından kalan 450 milyon pound tutarındaki borcunu ödedi.
-İran ile Rusya arasındaki ilişkiler hem askeri-diplomatik hem de ticaret açısından yeni bir seviyeye ulaştı. Moskova ile Tahran arasındaki ticaret hacmi 4 milyar dolara yükseldi.
-24 Ocak’ta Ankara’da bir araya gelen Reisi ile Erdoğan, 2024 yılı sonu için İran ile Türkiye arasındaki ticaret hacmi hedefini enerji alanı dahil 30 milyar dolar olarak açıklamıştı. İki ülke arasında enerji başlığı altına “elektrik dağıtım şebekesi yönetiminde işbirliği” de eklenmiş; iki ülke enerji bakanlıkları arasında anlaşma imzalanmıştı.
yorumunuz