Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Grossi, ABD’nin İran’ın nükleer programının tamamen yok edildiği iddiasına yanıt verdi. Grossi, ABD saldırılarını kınamadan, İran’ın nükleer programının ciddi zarar gördüğünü söyledi.
Grossi Fransız bir medya kuruluşuyla yaptığı röportajda Ortadoğu’daki son gelişmeler ve İsrail ile ABD’nin İran’a yönelik saldırılarını değerlendirdi.
UAEA başkanı ABD’nin İran nükleer programının tamamen yok edildiği iddiasına ilişkin olarak “İran’ın nükleer programı ciddi zarar gördü. 13 Haziran’dan itibaren başlayan saldırılar, Natanz, İsfahan ve Fordo’daki uranyum zenginleştirme tesislerine önemli fiziksel zararlar verdi.” dedi.
Grossi, “İran’ın nükleer tesislerinin yok edildiği iddiası abartılıdır. Ancak ciddi hasarların oluştuğu konusunda herkes hemfikir. ABD Başkanı’nın ‘İran’ın programı onlarca yıl geriledi’ ifadesi siyasi bir söylemdir. Bu nedenle olayı geniş perspektiften değerlendirmek gerekir. Ancak saldırılar İran’ın yeteneklerini azaltmıştır ve İran’ın önceki hızda devam etmesi zorlaşmıştır.” diye ekledi.
ABD Başkanı’nın açıklamalarının askeri hedeflere yönelik olduğunu savunan Grossi, “Niyet ve amaç meselesi kişisel yorumdur, bizim alanımız değildir. Biz sadece sahadaki verileri analiz ediyoruz.” dedi.
İran’daki nükleer tesislerin durumuyla ilgili Grossi, “Biz İran’da bulunuyoruz, bu bizim görevimiz. Ancak hasarın tam tespiti için tesislere gitmek gerekiyor ve bu kolay değil. Kimse zararları tam olarak ölçemiyor.” ifadelerini kullandı.
Zenginleştirilmiş uranyum stoklarının yerleri hakkında da, “Saldırılardan önce denetçiler tesislerdeydi. Saldırılar beklenmedikti. İran bana önleyici tedbirler alacağını bildirdi. Saldırılar esnasında İran Dışişleri Bakanı’na gidip değerlendirme için İran’a gitmek istediğimi ilettim.” dedi.
UAEA ile işbirliğinin askıya alınması talebi ve bununla ilgili İran’daki siyasi tartışmalar hakkında Grossi, “Görüşmeler sürüyor. İran’da ajansın tarafsız olmadığına inanan siyasi sesler var çünkü ajans İsrail saldırılarını kınamadı ve bu da İran Meclisi'nde karara yol açtı. Bu kararın ciddiyetini anlamak için İran’daki meslektaşlarımla görüşüyorum.” diye belirtti.
Grossi, “Ajansla işbirliği uluslararası bir taahhüttür. İran, NPT’nin bir üyesi ve hukuken bu işbirliğini tek taraflı askıya alma hakkı yok. Böyle bir karar yeni bir krize yol açar.” dedi.
UAEA başkanı öyle bir kararın uygulanması durumunda Yönetim Kurulu toplantısı yapacağını ve bunun İran’ın NPT dışına çıkması anlamına geleceğini söyledi. Ancak “Bence İran böyle bir şeyi istemiyor.” ifadesini kullandı.
İran’ın ajansla işbirliği hakkında Grossi, “İran her zaman işbirliği yaptı ama sınırlıydı. Çok sayıda soruya yeterince tatmin edici cevap verilmedi. Uranyum izlerini bulunmaması gereken yerlerde tespit ettik ve teknik cevaplar inandırıcı değildi. Şeffaflık eksikti.” diye kaydetti.
İran’ın nükleer silah üretimine yaklaşımıyla ilgili soruya Grossi, “İran’ın nükleer silahı yoktu. Bu savaşın iyi veya kötü olduğu konusunda yorum yapamam. Ajans, savaşların önlenmesi için denetim yapıyor. Ben barışı tercih ederim.” yanıtını verdi.
yorumunuz