İran Dışişleri Bakanı Seyyid Abbas Erakçi, Tahran'da ikamet eden yabancı büyükelçiler ve temsilcilerle yaptığı toplantının aralarında gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Avrupa üçlüsü, İran ile doğrudan müzakere etme meşruiyetini büyük ölçüde kaybetti
Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, İran’ın nükleer programı konusunda diplomatik bir çözüm dışında başka bir yol olmadığını kanıtlayan, defalarca tekrarlanmış bir tecrübeye sahip olduklarını belirterek, “Bu gerçek son yıllarda defalarca yaşanmıştır. Defalarca İran askeri saldırıyla tehdit edildi, hatta bazı dönemlerde bu tehditler fiilen denendi; ancak İran meselesinin askeri yöntemlerle çözülemeyeceği görüldü” dedi.
Bakan Erakçi, “Aynı durum ‘snapback’ konusunda da geçerlidir. Avrupalılar bu mekanizmayı devreye sokmakla birçok kez tehdit ettiler. Bizim cevabımız her zaman şu oldu: Nasıl ki askeri saldırı İran’ın nükleer meselesine çözüm olmadıysa, snapback’in devreye sokulması da çözüm olmayacaktır. Bu adım sorunu çözmez, sadece diplomasi sürecini zorlaştırır ve karmaşık hale getirir” ifadesini kullandı.
Erakçi, “Üç Avrupa ülkesi yeni bir baskı aracı geliştirdiklerini sanıyorlardı ve bununla İran’ı köşeye sıkıştırabileceklerini düşündüler. Ancak şimdi bu aracı kullandıklarında sonucu gördüler; hiçbir şey değişmedi, hiçbir sorun çözülmedi; tek sonuç, diplomasi sürecinin zorlaşması oldu” ifadelerinde bulundu.
Dışişleri Bakanı Erakçi, açıklamasına, “Diplomasi asla bitmez; her zaman vardır. Ancak asıl soru, hangi koşullarda, kimlerle ve hangi denge temelinde sürdürüleceğidir. Şimdi koşullar geçmişe göre tamamen farklı. Üç Avrupa ülkesi açıkça diplomatik süreçteki rollerini zayıflattılar ve İran’la doğrudan müzakere etme meşruiyetlerini büyük ölçüde kaybettiler” ifadesini ekledi.
Erakçi, “Bana göre, gelecekteki olası müzakere temelli bir çözümde Avrupa’nın rolü geçmişe kıyasla çok daha zayıf olacaktır.” ifadelerini kullandı.
İran ve ABD arasında hiçbir zaman nükleer dışı konular görüşülmedi
Erakçi, medyada çıkan “ABD’nin İran’la müzakere için nükleer olmayan dört şart öne sürdüğü” iddialarına ilişkin soruya şu yanıtı verdi:
“Basında iddia edilen şartların hiçbiri bize resmi olarak iletilmemiştir. Son aylarda yalnızca nükleer konular hakkında Amerikalılarla konuştuk; üstelik dolaylı biçimde. Mesajlar doğrudan, dolaylı ya da arabulucular aracılığıyla iletildi; ancak hiçbir zaman nükleer dışı bir konu gündemimizde olmadı.”
Bakan Erakçi açıklamasının devamında şu ifadeleri kullandı:
“Bu temaslarda tekliflerimiz çok netti. Eğer bu önerilerimize dikkat edilseydi ve diplomasiye fırsat tanınsaydı, müzakere edilmiş bir çözüme ulaşmak zor olmazdı. Şimdi de böyle bir imkân var, ama bunun için karşı tarafın iyi niyetli bir şekilde, her iki tarafın çıkarlarını gözeten bir müzakereye girmesi gerekir.”
Kahire anlaşması mevcut durum için artık geçerli değil
Erakçi, Kahire Anlaşması’nın durumu hakkında yöneltilen bir soruya şu cevabı verdi:
“Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile İran arasındaki yeni işbirliği çerçevesine dair bir anlaşma imzaladık. Bunun nedeni çok açıktı; çünkü sahadaki değişiklikler ve tesislerimize yapılan saldırı nedeniyle, ajansla işbirliği eskisi gibi devam edemezdi. Güvenlik tehditleri, güvenlik ve emniyet endişeleri nedeniyle yeni bir işbirliği çerçevesi tanımlanması gerekiyordu. İran ile UAEA arasında birkaç tur müzakere yapıldı ve sonunda bu görüşmeler Kahire’de sonuçlandı ve Kahire Anlaşması imzalandı.”
Dışişleri Bakanı, “Buna rağmen, artık Kahire Anlaşması işbirliğimiz için bir temel olamaz ve İran’ın Ajans’la işbirliğini sürdürmeye ilişkin kararı yakında açıklanacaktır.” dedi.
Bakan, “Kahire’de anlaşma imzalandıktan sonra da söylediğim gibi, Snapback’in uygulanması tüm koşulları değiştirdi ve biz artık yeni bir durumla karşı karşıyayız. Nasıl ki askeri saldırılar şartları değiştirdiyse, şimdi de yeni kararlar alınması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Bana göre, Kahire Anlaşması mevcut koşullar için artık geçerliliğini yitirmiştir” diyen Erakçi, “İyi niyetimizi göstermek için İran, atılması gereken tüm adımları attı. UAEA ile işbirliğinde bulunduk ve adil öneriler sunduk.” dedi.
Dışişleri Bakanı, “Artık Batılıların İran’ın müzakerelerden kaçtığını iddia edecek hiçbir bahanesi yok. Snapback mekanizmasının devreye sokulması için de hiçbir haklı gerekçeleri bulunmuyor. İran’ın haklılığı tamamen ortaya çıkmıştır.” diye vurguladı.
Erakçi, “İran, sadece kendi haklarını savunmak istediğini fiilen gösterdi ve her çözüm için hazır olduğunu belirtti. Geçmişteki saldırı sırasında 120’den fazla ülke bu saldırıyı kınamıştı çünkü İran aklıselim bir aktör olduğunu kanıtlamıştı. Şimdi de İran’ın akıllı bir aktör olduğu ve haklarından vazgeçmeyeceği bir kez daha kanıtlanmıştır.” dedi.
yorumunuz